ý tưởng về việc lập Diễn đàn châu á Bác Ngao do một số chính khách châu á (Thủ tướng Ô-xtrây-li-a B.Hô-ốc, Thủ tướng Nhật Bản M.Hô-xô-ka-oa và Tổng thống Phi-líp-pin Ph.Ra-mốt) nêu ra năm 1998, nhằm thúc đẩy một diễn đàn kinh tế riêng của châu á, quy tụ các chính khách doanh nghiệp và học giả hàng đầu châu á theo mô hình của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) tại Đa-vốt, Thụy Sĩ.
Tháng 2-2001, tại Bác Ngao, thành phố phía đông của đặc khu kinh tế Hải Nam (Trung Quốc) đã diễn ra Hội nghị chính thức thành lập Diễn đàn và thông qua Tuyên bố thành lập Diễn đàn châu á Bác Ngao (BFA).
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã dự Diễn đàn châu á Bác Ngao 2009 tại Hải Nam, một trong 5 đặc khu kinh tế của Trung quốc, thăm tỉnh Quảng Đông và hai khu hành chính đặc khu Hồng Kông, Ma Cao từ ngày 17 đến 21-4-2009.
Hội nghị thường niên Diễn đàn Bác Ngao 2009 với chủ đề châu á: Nỗ lực vượt qua khủng hoảng diễn ra (từ ngày 17 - 19-4-2009 tại Quảng Đông, Trung Quốc) trong bối cảnh kinh tế thế giới đang chịu tác động mạnh của suy thoái kinh tế toàn cầu. Theo Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), năm 2009, tăng trưởng kinh tế châu á (trừ Nhật Bản) dự kiến chỉ đạt 2,7%, thấp hơn cả thời kỳ khủng hoảng tài chính châu á 1997-1998. Khủng hoảng tài chính toàn cầu đã và đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với hệ thống kinh tế và trật tự tài chính - tiền tệ quốc tế được thiết lập từ sau chiến tranh thế giới thứ hai. Tuy cũng chịu tác động mạnh của khủng hoảng tài chính toàn cầu, nhưng Trung Quốc nói riêng và châu á nói chung vẫn đứng trước cơ hội tăng cường hợp tác tài chính, thương mại và đầu tư trong khu vực, nhằm ngăn chặn những tác động của khủng hoảng.
Trong bối cảnh đó, Diễn đàn Bác Ngao lần này với 19 phiên thảo luận chủ yếu tập trung vào vấn đề khủng hoảng kinh tế - tài chính hiện nay và các biện pháp đối phó với các tác động khủng hoảng cũng như việc tăng cường hợp tác kinh tế, quốc tế, đặc biệt giữa các nước tham dự Diễn đàn. Các nội dung chính bao gồm: Đối phó với những thách thức của châu á trong bối cảnh khủng hoảng tài chính tiền tệ hiện nay; vai trò và vị trí của các nền kinh tế mới nổi; đối phó với những biến động của thương mại, đầu tư, an ninh năng lượng, khoáng sản thế giới; chiến lược phát triển của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ...
Với tư cách là thành viên sáng lập BFA, Việt Nam đã ba lần dự BFA ở cấp Phó thủ tướng (các năm 2001, 2002, 2003). Năm nay, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự BFA, là lần đầu Thủ tướng Chính phủ Việt Nam dự Diễn đàn này. Điều đó thể hiện sự coi trọng của Việt Nam đối với nước chủ nhà và mối quan hệ Việt - Trung. Việt Nam cũng thể hiện quyết tâm kiên trì đổi mới, mở cửa, chung tay khắc phục khủng hoảng.
Việt Nam tham dự Diễn đàn châu á Bác Ngao 2009 với các mục tiêu cụ thể là củng cố và phát triển quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt - Trung; trao đổi về tình hình kinh tế thế giới và khu vực, đánh giá về tác động của khủng hoảng kinh tế, qua đó, tìm hiểu và chia sẻ kinh nghiệm đối phó với khủng hoảng tài chính quốc tế, tăng cường hợp tác khu vực để cùng vượt qua khủng hoảng. Đồng thời khẳng định Việt Nam tiếp tục đường lối đổi mới, hội nhập quốc tế và vận động các doanh nghiệp châu á đầu tư vào Việt Nam.
Tuấn Minh