Người đứng đầu Lầu Năm Góc cho rằng an ninh biển vẫn là vấn đề đặc biệt quan trọng cho khu vực, gây thách thức cho sự ổn định và thịnh vượng tại nơi đây. "Lập trường của Mỹ về an ninh hàng hải vẫn rõ ràng như cũ: chúng tôi có quyền lợi quốc gia trong tự do lưu thông, phát triển kinh tế và thương mại không bị cản trở, và tôn trọng luật pháp quốc tế."
Bộ trưởng Mỹ kêu gọi một nỗ lực hợp tác đa phương để có thể đi tới một cơ chế giải quyết bất đồng, nhằm giảm thiểu nguy cơ căng thẳng.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ trong chuyến đi lần này đang tìm cách trấn an các đồng minh thân cận, vốn quan ngại rằng Mỹ sẽ thu hẹp hiện diện ở khu vực và theo đuổi một chính sách quốc phòng hướng nội hơn.
Các nước đồng minh của Washington một mặt lo sợ Trung Quốc đang gia tăng sức mạnh quân sự, mặt khác cảm thấy bất an vì không biết Mỹ, do thiếu hụt ngân sách, có giảm bớt ngân sách quốc phòng hay không. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định ngược lại: Quân đội Mỹ sẽ gia tăng hiện diện tại Á châu một cách vững chắc, chia sẻ các căn cứ quân sự trong vùng Ấn Độ Dương với hải quân Australia và đưa thêm chiến hạm cao tốc tới Singapore.
Trước đó, ông Gates thừa nhận Mỹ đang phải đối diện với các khó khăn về tài chính. Hồi tháng 4, Tổng thống Barack Obama đãthông báo kế hoạch giảm chi phí quốc phòng đi 400 tỷ USD trong 12 năm tới và cũng đang có kêu gọi cắt giảm hơn nữa.
Bộ trưởng Gates kết thúc sự xuất hiện lần cuối của mình tại Đối thoại Shangri-La với một câu đùa, rằng ông sẵn sàng đặt cược 100 USD “để cá rằng 5 năm tới, hiện diện của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương sẽ còn mạnh hơn bây giờ”.
Quỳnh Anh (TH)