Cop15 là hội nghị về môi trường lớn nhất từ trước tới nay và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thế giới đang chạy đua với thời gian để cứu Trái đất thoát khỏi những thảm họa khôn lường do biến đổi khí hậu gây ra. Có thể thấy, chưa bao giờ thế giới được chứng kiến một cuộc tổng động viên toàn cầu đầy quyết tâm như ở hội nghị lần này, khi hàng loạt chính phủ từ châu Âu đến châu Mỹ, châu Á đến châu Phi lần lượt đưa ra những mục tiêu cam kết với một hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận nhằm thay thế Nghị định thư Ky-ô-tô sẽ hết hạn vào năm 2012.

Theo diễn đàn thế giới về con người, hàng năm khoảng 300.000 người thiệt mạng và 325 triệu người khác bị ảnh hưởng nặng nề của tình trạng khí hậu nóng lên, và có tới 98% những nạn nhân ở các nước đang phát triển. Thế mà Trái đất vẫn không ngừng nóng lên nhanh chóng. Mỗi thập kỷ Trái đất nóng lên 0,13 độ C, so với 20 năm về trước, lượng khí thải C02 vào bầu khí quyển tăng 1,3 lần, cứ 10 năm mực nước biển tăng lên 3,1 cm; 90% trách nhiệm của sự thay đổi khí hậu thuộc về con người. Đấy là báo cáo về biến đổi khí hậu của Hội đồng Khoa học Đa quốc gia về biến đổi khí hậu (IPCC). . Thách thức này đang đè nặng trên vai các nhà đàm phán trước một bài toàn khí hậu còn nhiều ẩn số. Điều này lý giải tại hội nghị thu hút tới 110 nguyên thủ quốc gia tham dự và là hội nghị đầu tiên nhận được nhiều cam kết về mục tiêu cắt giảm khí thải của các nước.

Na uy là nước đầu tiến tuyên bố cắt giảm mạnh lượng khí thải với mục tiêu giảm tới 40% khí C02 vào năm 2020, so với năm 1990. Trong một thông điệp khá bất ngờ, Oa-sinh-tơn tuyên bố sẽ cắt giảm 17% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2020 so vơi năm 2005 và chỉ sau đó vài ngày, Bắc Kinh cũng khẳng định sẽ cắt giảm 40% đến 45% nồng độ khí thải trên mỗi đơn vị tổng sản phẩm quốc dân (GDP) so với mức của năm 2005. Ngay lập tức, những nước có lượng khí thải lớn khác là Ấn Độ và In-đô-nê-xi-a cũng cam kết cắt giảm 25% và 26%. Danh sách này sau đó được kéo dài với tuyên bố của Bra-xin( giảm 80% lượng khí thải từ phá rừng và suy thoái rừng (REDD) và Nam phi giảm 34% khí thải trong 10 năm tới và nâng lên 42% trước năm 2050.

Lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã cam kết dành 3,6 tỉ USD/năm từ 2010-2012 để giúp các quốc gia đang phát triển trong cuộc chiến chống lại thay đổi khí hậu, ấm nóng toàn cầu**.**

Những cam kết này được đánh giá là khá tích cực nếu xét trong bối cảnh Mỹ không phải là một thành viên của nghị định thư Ki-ô-tô, còn các nước đang phát triển mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Phi và Bra-xin không có nghĩa vụ bắt buộc phải cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Tuy nhiên, các nước phát triển cũng đưa ra yêu sách khi lập luận rằng những nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ, Bra-xin, In-đô-nê-xi-a và Nam phi cũng phải tham gia lộ trình cắt giảm C02, vì phần lớn lượng khí thải trong tương lai sẽ đến từ các quốc gia này. Thế nhưng, điều này rất khó được chấp nhận vì các nước đang phát triển cho rằng họ có quyền được phát triển kinh tế, nhất là khi lượng khí thải C02 trên mỗi đơn vị GDP ở những nước này hiện thấp hơn nhiều so với các nước phát triển.

Trong khi đó, các nước phát triển chỉ đồng ý sẽ hạn chế mức độ gia tăng khí thải C02 và thực hiện các hành động thích ứng hợp với điều kiện quốc gia trên cơ sở đảm bảo phát triển bền vững và sự giúp đỡ tài chính,công nghệ, nâng cao năng lực của các nước phát triển.

Chính vì thế, không ít ý kiến cho rằng Hội nghị lần này chỉ có thể đạt được một thỏa thuận không có tính ràng buộc làm cơ sở cho việc ra đời một văn kiện toàn diện và chi tiết vào năm sau. Người ta cho rằng Hội nghị Cô-pen-ha-gen chỉ có thể được coi là thành công khi các cam kết tại hội nghị được hiện thực hóa thành hành động ngay sau khi hội nghị kết thúc. Đấy cũng là quan điểm chung của hàng trăm triệu người trên thế giới đang hàng ngày chịu những ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu.

ĐÌNH ANH