Đại tá Vũ Hòa.
Đại tá Trần Vũ Hòa - nguyên Phó chủ nhiệm Chính trị Tổng cục Hậu cần là cán bộ tiền khởi nghĩa. Hiện ông đang sinh sống tại phường 8, quận 5, TP. Hồ Chí Minh. Vào bậc tuổi đại thọ, ông vẫn kể lại rành rọt những sự kiện đặc sắc trong chiến đấu mà ông là nhân chứng, khiến người nghe như được truyền lửa nhiệt tình cách mạng từ ông sang... Dưới đây là một câu chuyện của ông.
Nửa đêm, ngày Toàn quốc kháng chiến 19-12-1946, Trung đội trưởng Trần Vũ Hòa chỉ huy bộ đội của mình trong đội hình Tiểu đoàn 54 Trung đoàn 36 (Bắc Bắc) tấn công lính Pháp tại vị trí Câu lạc bộ của thị xã (nay là thành phố) Bắc Giang. Chỉ sau ít phút, bộ đội vượt được bức tường rào dây thép gai, áp sát vị trí trọng yếu của địch. Nhưng nhờ lợi thế trên sân thượng tòa nhà, quân địch từ các lô cốt xả đạn súng máy, súng cối xuống rất mạnh. Bộ đội không thể leo lên tiêu diệt chúng ngay được, đành cầm cự suốt đêm. Gần sáng, chỉ huy tiểu đoàn ra lệnh rút quân để hôm sau tấn công tiếp. Một số chiến sĩ ta đã hy sinh, nằm ở chân tường rào của địch. Ông Hòa bị thương vào phần mềm, máu chảy ướt đẫm quần áo. Địch bắn rất rát, ông đành nằm lại cùng xác các đồng đội. Một lúc sau, quân địch ra thu dọn chiến trường. Ông Hòa nín thở giả vờ chết, liền được chúng quẳng ra ngoài tường rào cùng với các thi hài của anh em ta. Sau đó, đồng đội tìm cách đưa ông về trạm quân y...
Mặc dù vết thương của ông chưa lành, nhưng biết ông sinh ra và lớn lên ở Bắc Giang, hiểu rõ ngóc ngách Câu lạc bộ, nên ngay hôm sau, Tiểu đoàn trưởng Bùi Nam Hà giao Trung đội ông vào trinh sát, nắm tình hình địch để đến đêm quyết tiêu diệt sạch bọn chúng. Giữa trưa, thừa cơ bọn địch chủ quan, ông dẫn đầu một tiểu đội bí mật theo lối hẻm vào tòa nhà Câu lạc bộ, khéo léo lên sân thượng. Địch không hề biết. Các lô cốt trên sân thượng vắng hoe. Súng ống nằm lạnh lùng giữa giá rét... Các ông luồn theo hướng đang phát ra những tiếng xì xồ, tới căn bếp... Thấy khoảng 20 tên giặc không mang súng, ngồi ăn uống nhồm nhoàm. Lập tức ông Hòa ra hiệu cho các chiến sĩ chĩa súng vào chúng, hét to: “Haut le maint!” (giơ tay lên). Bọn địch hoảng hốt. Thằng nào thằng ấy mặt xanh bợt như đít nhái, vội giơ tay hàng... Ông Hòa hỏi cung tù binh bằng tiếng Pháp. Chúng run rẩy khai: “Đơn vị của chúng đã bí mật rút lui ban đêm, để lại một trung đội yểm trợ quân rút lui và thu dọn chiến trường...”.
Ông Hòa lấy cây đàn Arcordéon treo trên tường, đứng lên nóc một lô cốt góc sân thượng, bấm mạnh các phím, báo cho tiểu đoàn biết cuộc chiếm lĩnh thắng lợi. Trận này ông được cấp trên tặng giấy khen và tuyên dương trước toàn tiểu đoàn (thời điểm đó chưa có hình thức thưởng huân chương, huy chương).
Bài và ảnh: Phạm Xưởng