Hàng nghìn suất cơm thiện nguyện mỗi ngày được gửi tới các y sĩ, bác sĩ Đà Nẵng trên tuyến đầu chống dịch.
Từ vùng dịch, đồng nghiệp chuyển cho tôi đoạn clíp ghi lại một hình ảnh tuyệt đẹp: Công nhân vệ sinh đang cần mẫn, khoan thai đưa từng nhát chổi làm sạch đường phố Đà Nẵng giữa những ngày cả đô thị này đang oằn mình chịu đựng và chiến đấu với vi-rút SARS-CoV-2 ác nghiệt. Biểu cảm từ hình ảnh ấy đã nói lên tất cả. Với truyền thống văn hóa đã được đắp bồi qua hàng trăm năm lịch sử, người dân của thành phố bên bờ sông Hàn không lùi bước trước bất kỳ khó khăn, thử thách khắc nghiệt đến mức nào…
Từ trong quá khứ, lịch sử dân tộc từng đặt lên vai Ðà Nẵng những trọng trách vinh quang và bi tráng. Miền đất dưới chân đèo Hải Vân ấy đánh dấu cuộc mở cõi thành công về phía phương nam của các bậc tiền nhân. Ðà Nẵng cũng là nơi mở đầu gánh chịu những nỗi đau lớn trong dòng chảy ký ức Tổ quốc. Hai cuộc xâm lăng đất nước ta vào thời gần nhất, kẻ thù đều chọn thành phố cửa biển quan trọng của miền trung để in những dấu giày cướp nước.
Trang sử còn tươi, liên quân Pháp và Tây Ban Nha nổ những phát đại bác đầu tiên vào cửa Hàn và thành Ðiện Hải từ ngày 31-12-1858. Tháng 3-1965, biển Ðà Nẵng lại chứng kiến những đợt sóng hận khi quân xâm lược Mỹ chọn làm địa điểm đổ quân lên đất Việt. Thời đương đại, thành phố bên bờ sóng Biển Ðông lại một lần nữa trở thành người lính tiên phong giữ bờ cõi quốc gia, khi Hoàng Sa, một phần máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc là một đơn vị hành chính cấp huyện thuộc TP Ðà Nẵng thân thương…
Có quá không khi nói, Ðà Nẵng đã trở thành nhân chứng cho những biến cố trọng đại của lịch sử đất nước, đã đứng mũi chịu sào trước những cuồng phong thời cuộc. Chính bởi trải qua những thử thách lớn, những nghịch cảnh vô cùng khắc nghiệt, người Ðà Nẵng đã được trui rèn một bản lĩnh văn hóa, hình thành nên những nét tính cách, lối sống và cách ứng xử đặc biệt. Ðó là phẩm chất kiên cường, dũng cảm; đức tính chịu khó, cần cù; tấm lòng hào hiệp, nghĩa tình. Người Ðà Nẵng luôn biết cách nở nụ cười lạc quan và sẵn sàng sẻ chia, cưu mang, hỗ trợ lẫn nhau trong những lúc đồng cảnh ngặt nghèo, gian khó.
*
Trong những ngày Ðà Nẵng đang gồng mình chiến đấu giữa vùng tâm dịch, truyền thống văn hóa, bản lĩnh kiên cường và lối ứng xử nghĩa tình như càng bừng lên và tỏa sáng giữa miền đất ấy.
Thành phố vốn rất đỗi bình yên với những cây cầu đẹp như Thuận Phước, Tuyên Sơn, Trần Thị Lý, cầu Rồng, cầu quay bắc qua dòng sông Hàn thơ mộng. Thành phố biển như một điểm hẹn đầy hấp dẫn giữa khúc ruột miền trung ngập tràn nắng gió. Thành phố đang bừng lên sức sống, sôi động trong những ngày cao điểm đón khách du lịch mùa hè. Bỗng tai ương ập đến. Dịch Covid-19 bùng phát nhanh trong một thời gian ngắn đã làm đảo lộn tất cả nhịp điệu thường nhật của một đô thị biển hiện đại. Người Ðà Nẵng và người yêu Ðà Nẵng không thể không xót xa khi chứng kiến cảnh thành phố năng động nhất giữa trung tâm đất nước bỗng vắng tanh, vắng ngắt theo mệnh lệnh chống dịch. Nhà cách ly nhà, phố giãn cách phố, người với người gặp nhau mà không thể ôm vai, bắt tay. Ðường phố suốt ngày đêm vọng tiếng còi xe cấp cứu. Phải đối diện với những khó khăn ấy, với bản tính bình tĩnh vốn có, người Ðà Nẵng đã biến những lo âu thành hành động, không chỉ ngồi thở than mà cầm tay nhau vượt qua thời khắc gian khó.
Chưa bao giờ bản nhạc "Ðà Nẵng tình người" của NSƯT Ðình Thậm (phổ thơ Ngân Vịnh) lại được cộng đồng chia sẻ và cùng nhau hát với tần suất cao như vậy. Ðó chỉ là những ca từ mộc mạc và giai điệu tự nhiên như giọng tâm tình, nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, cảm xúc từ ca khúc lan tỏa và cộng cảm lạ lùng: "Ðà Nẵng ơi! Tình đời. Có qua bao lận đận mới biết đâu biển cạn, đâu là dòng sông sâu. Có hiểu được lòng nhau mới tới bờ tới bến. Có hiểu được lòng nhau mới thấu hết nghĩa tình…" Và, người Ðà Nẵng trong những ngày qua đã thật sự "thấu hết nghĩa tình". Tất cả người dân cả trong và ngoài thành phố, đều chung tay tiếp sức cho tuyến đầu chống dịch; cho các bệnh viện đang bị phong tỏa, cho đội ngũ y sĩ, bác sĩ đang ngày đêm đối diện với hiểm nguy, tận tụy với bệnh nhân; cho những du khách từ nhiều miền Tổ quốc đang bị mắc kẹt lại thành phố, cho những bệnh nhân nghèo và bệnh nhân vắng người thân chăm sóc, cho những sinh viên đang gặp khó khăn. Niềm tin và sự chia sẻ đã lan tỏa tinh thần vững vàng, suy nghĩ và hành động tích cực.
Ðồng nghiệp của tôi từ tâm dịch thông tin rằng, kể từ ngày 25-7, khi ca mắc Covid-19 trong cộng đồng đầu tiên được phát hiện tại Ðà Nẵng, cả thành phố đã gồng mình chống dịch. Nhiều khu cách ly, cách ly đặc biệt được lập thêm, bệnh viện dã chiến đang được khẩn trương xây dựng. Chính phủ thường xuyên chỉ đạo và Bộ Y tế đã "tiếp lửa" cho Ðà Nẵng lực lượng điều trị tinh nhuệ, nhất là các chuyên gia về tim mạch, hô hấp, thận nhân tạo, chống nhiễm khuẩn. Và, "hơn lúc nào hết, tình người lại đong đầy, tất cả, cùng mong Ðà Nẵng bình tĩnh, vượt khó và chiến thắng", đồng nghiệp của tôi đã ghi nhận như một lời khẳng định.
Vâng, tình người đong đầy nơi ấy. Tôi đã được nghe kể một cách đầy xúc động những câu chuyện về sự cộng cảm, sẻ chia của người Ðà Nẵng trong những ngày này. Ông Phạm Thanh, một doanh nhân đã chi ra vài tỷ đồng để mua khẩu trang, đồ bảo hộ gửi tặng đội ngũ y sĩ, bác sĩ từ đầu mùa dịch đến nay. Ông còn nhiệt tình lên mạng kêu gọi bạn bè, người thân cùng đóng góp, chia sẻ. Hằng ngày nghe tin trong các bệnh viện thiếu gì là ông lại cùng mọi người đi mua cái đó và mang đến, từ những túi trái cây, những lọ thuốc bổ cho đến cây lau sàn hay tấm nệm ngả lưng. Chủ của chuỗi nhà hàng 4U Lê Văn Long đã chi hơn một tỷ đồng để cung cấp cho Bệnh viện Ðà Nẵng hàng nghìn suất ăn, và lo hàng trăm suất ăn cho những đoàn du khách bị mắc kẹt tại Ðà Nẵng cho đến khi hết thời hạn "phong tỏa". Các cô giáo Trường mầm non Hải Châu mỗi ngày lại nấu những thùng nước sả, chanh, gừng để mang đến cho các lực lượng đang làm nhiệm vụ. Chị Hồ Thị An Vy, một chủ khách sạn, hằng ngày tổ chức nấu hàng trăm suất cơm chia sẻ với những người lao động nghèo trong hoàn cảnh cách ly. Các cô giáo Trường mầm non Bồ Công Anh tình nguyện nấu cơm gửi vào phục vụ các y sĩ, bác sĩ Bệnh viện Ðà Nẵng. Nhiều người dân Ðà Nẵng còn chu đáo đến mức mua dầu gội, máy sấy tóc, dây cột tóc gửi vào cho các nữ thầy thuốc và nữ bệnh nhân. Trong những ngày đại dịch, nhiều nghệ sĩ Ðà Nẵng và đồng hương Ðà Nẵng đã kêu gọi, đóng góp và chia sẻ hết sức nhiệt tình. Nghệ sĩ trẻ Quang Hào - Giám đốc Nhà hát Trưng Vương là một trong những người đầu tiên phát đi lời kêu gọi. Chỉ sau bốn ngày, nhóm bạn của anh đã hưởng ứng tích cực và trao 800 bộ bảo hộ y tế đến với y sĩ, bác sĩ và các nhà báo tác nghiệp nơi tâm dịch. Ca sĩ Nguyễn Trần Trung Quân và Denis Ðặng đã gửi tặng 20.000 khẩu trang y tế, 100 bộ quần áo chống độc cao cấp, 4.000 đôi găng tay y tế, 500 chai nước xịt rửa tay kháng khuẩn. Nhà thiết kế Chung Thanh Phong, Á hậu Lệ Hằng, ca sĩ Ðàm Vĩnh Hưng và ca sĩ Mỹ Tâm cũng đang làm nhiều cách chia sẻ với quê hương…
Bác sĩ Nguyễn Ðắc Truyền - Phó Giám đốc Bệnh viện C Ðà Nẵng đã nghẹn ngào nói: "Chúng tôi cảm thấy rất ấm lòng, thấy tình người thật dạt dào. Tấm lòng của mọi người đã tiếp thêm cho y sĩ, bác sĩ sức mạnh để vượt qua giai đoạn khó khăn này…" .
*
Chia sẻ với nhau niềm tin và cảm xúc là gam màu chủ đạo trong những ngày tưởng chừng u ám. Những giá trị ấy đã thắp sáng lên trong lòng người dân Ðà Nẵng ngọn lửa của tinh thần lạc quan chiến thắng. Tôi đã không kìm nén được cảm xúc khi xem những bức ảnh do chính các bác sĩ ở Bệnh viện C Ðà Nẵng ghi lại khoảnh khắc các đồng nghiệp nữ trẻ tuổi của mình cắt vội mái tóc dài để không vướng khi công việc bận rộn đang chờ họ những ngày phía trước. Bác sĩ Ðương ở Bệnh viện Ðà Nẵng dùng lời hát của chính mình để động viên các bệnh nhân cao tuổi khi bệnh viện đã bị phong tỏa, họ chỉ còn thầy thuốc là người thân. Hình ảnh bác sĩ Nguyễn Quý Thiện ở Khoa nội tiêu hóa - Bệnh viện C Ðà Nẵng cầm đàn ghi-ta và hát ca khúc "Ðà Nẵng ngày bão giông" do chính vợ anh, cô giáo Uyển Minh ở Trường THPT Phan Chu Trinh sáng tác cũng làm cho bao trái tim thổn thức. Tình người thật quý, và niềm lạc quan của người Ðà Nẵng như gửi trọn trong giai điệu của bài hát ấy: "Có một chiều anh nói phải xa em. Mà chưa hẹn thời gian ngày trở lại. Cuộc chiến của đồng đội anh còn xa ngái. Em mỉm cười… nước mắt cất vào tim…" . Cũng chung dòng cảm xúc đó, những dòng "nhật ký phong tỏa bệnh viện" của bác sĩ Ðặng Văn Trí công tác ở Bệnh viện C Ðà Nẵng không nói nhiều đến áp lực, khó khăn mà chỉ mong cho gia đình, người thân, bạn bè ở tuyến sau bình an và hãy an tâm về những người đang chiến đấu nơi tuyến đầu với đại dịch. Họ, những người dân Ðà Nẵng, cũng biết mình không hề đơn độc. Cả nước đang hướng về Ðà Nẵng. Chỉ cần ngắm những bước chân vội vã bước vào tâm dịch hiểm nguy, "lưng quay về phía bình yên" của các thầy thuốc từ Bệnh viện Bạch Mai vào và Chợ Rẫy ra, do một bác sĩ nào đó chụp vội ghi lại là đã trọn vẹn cảm nhận về quyết tâm và tấm lòng của cả nước cùng hướng về Ðà Nẵng thân yêu!…
*
Cầu mong cho dông bão đi qua, thành phố bên bờ sóng Biển Ðông lại trở về với nhịp điệu bình yên, như nhịp khoan thai mà sâu nghĩa, nặng tình trong ca khúc của nhạc sĩ Ðình Thậm: "Biển sóng xanh dập dềnh, nắng chiều vàng ngõ phố… Cho lòng bao nỗi nhớ. Ðà Nẵng ơi duyên nợ. Ðà Nẵng ơi, tình người!…".
UÔNG THÁI BIỂU/NHANDAN.COM.VN