Cuối năm 1953, Bộ Tổng tư lệnh quyết định mở chiến dịch Trung Lào, nhằm phân tán, tiêu diệt chủ lực quân Pháp và “chia lửa” với Điện Biên Phủ. Bác sĩ Tạ Lưu (sau này là Đại tá, Thầy thuốc Ưu tú, Anh hùng LLVTND) được điều động tham gia chiến dịch, thuộc Bệnh viện dã chiến mặt trận. Thời gian làm nhiệm vụ ở Bệnh viện chiến dịch, trách nhiệm, nhiệt tình công tác của bác sĩ Tạ Lưu được đồng nghiệp ghi nhận. Bác sĩ Trần Bảo - phụ trách bệnh viện dã chiến lúc đó, không giấu sự nể phục: “Tại sao thằng Lưu nó ăn cháo liên tục suốt hơn một tháng trời mà vẫn đủ sức làm việc tích cực như thế? Lại còn xung phong ra canh tử sĩ ngoài nhà xác tạm bợ ở giữa rừng, trong khi chẳng ai dám ra vì sợ hổ mò đến ăn thịt. Thật không hiểu nổi cái thằng này!”.
Tháng 4-1954, kết thúc chiến dịch thắng lợi, Phòng Cung cấp mặt trận (nay là Phòng Hậu cần) tổ chức Hội nghị mừng công, tổng kết rút kinh nghiệm. Hội nghị vinh dự được đón Thiếu tướng Hoàng Sâm - Tư lệnh Mặt trận tới dự, phát biểu chỉ đạo. Cán binh phục vụ chiến dịch đều đọc bản tự kiểm điểm. Đến lượt mình, bác sĩ Tạ Lưu tự kiểm điểm bằng bài thơ có tên:
Sát cánh bên nhau
Anh Quân y pháo binh và Tiên Yên
Chị của Nghĩa Hưng và Dã chiến
Tôi Đội điều trị và Viện Bốn ba
Về nơi đây chung họp một nhà
Tình thắm thiết chan hòa và hội nghị
Anh, tôi, chị cùng chung một ý chí
Thay Nhân dân gắn lại vết thương
Làm dịu đau trên khắp chiến trường
Trong Bệnh viện,
An dưỡng đường, Điều trị
Mấy hôm nay chúng ta về hội nghị
Tập trung nghe huấn thị của anh Sâm
Liên hệ sâu thêm những sai lầm
Do tư tưởng lập trường không đúng
Hãy nghĩ đến
những chàng trai anh dũng
Ngoài trận tiền diệt lũ cuồng điên
Họ nghĩ gì khi họ thét xông lên
Diệt hết địch, vì Nhân dân và vì Đảng
Tại làm sao chúng ta không dũng cảm
Khi chúng ta làm nhiệm vụ quang vinh?
Sợ khó khăn gian khổ, ngó làm thinh
Để chiến sĩ hy sinh, dài đau khổ
Không! Không được vì mình,
người phải chết
Mấy ngày đêm ta mải miết chuyên cần
Lập trường sai đã thấy rõ dần dần
Xây dựng lại cho tinh thần vững chãi
Anh chiến sĩ, giờ đây anh chớ ngại
Luôn bên anh, tôi lại sát bên anh
Cùng chung lưng góp sức đấu tranh
Dốc tâm trí vì các anh tận tụy
Qua mấy ngày hội nghị
Kết quả thu được nhiều
Nhớ lời căn dặn bao nhiêu
Quyết tâm thực hiện
thu nhiều thành công
Hôm nay hội nghị xong
Chia tay về công tác
Ai nấy đều nức lòng
Nhắc nhau Đảng, Bác đang mong
Hứa rằng quyết
lập chiến công dâng Người.
“Bản kiểm điểm” của bác sĩ Tạ Lưu được Tư lệnh Hoàng Sâm và các thành viên dự hội nghị vỗ tay tán thưởng.
Hưng Nguyễn