Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dự tại đầu cầu Hà Nội.
Sáng 28-3, tại Nhà Quốc hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới dự Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách. Đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội, chủ trì hội nghị.
Hội nghị do Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến, kết nối tới các vị đại biểu Quốc hội. Cùng dự hội nghị có các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo các ban, bộ, ngành…
Hoàn thiện thể chế phát triển là đột phá ưu tiên hàng đầu
Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định triệu tập Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách để thảo luận, cho ý kiến về 4 dự án: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi); Luật Điện ảnh (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi).
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, đây là Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách đầu tiên của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, diễn ra trong 2 ngày và được tổ chức theo hình thức tập trung tại Hội trường Diên Hồng kết hợp trực tuyến qua phần mềm cài đặt trên thiết bị iPAD của đại biểu Quốc hội chuyên trách.
Theo Chủ tịch Quốc hội, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, nhất là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có ý nghĩa rất quan trọng, là một trong ba đột phá chiến lược để phát triển đất nước nhanh và bền vững, đã được đề ra từ Đại hội XI và tiếp tục được xác định là khâu đột phá trọng tâm ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ Đại hội XIII và cho cả giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030.
Tại Kỳ họp thứ Nhất vừa qua, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu chỉ đạo định hướng cho hoạt động của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XV, trong đó đặt ra yêu cầu: “Quốc hội cần tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò, vị thế của mình trong việc tạo lập khuôn khổ pháp lý cho các hoạt động của đất nước, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng ban hành các văn bản pháp luật; sớm xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Ưu tiên xây dựng mới, bổ sung các đạo luật ở các lĩnh vực trọng điểm có ý nghĩa then chốt, có tính khả thi cao, tạo sự bứt phá về phát triển kinh tế - xã hội”.
Quán triệt sâu sắc chỉ đạo của Tổng Bí thư, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Kế hoạch số 81 triển khai thực hiện Kết luận số 19 của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, trong đó xác định 137 nhiệm vụ lập pháp với 8 nhóm định hướng lớn và 70 định hướng cụ thể.
Tại phiên họp thứ 8 và thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã dành nhiều thời gian cho ý kiến toàn diện các dự án luật, nhất là các vấn đề lớn, quan trọng và các vấn đề còn có ý kiến khác nhau; chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp cơ quan soạn thảo hoàn thiện hồ sơ, báo cáo giải trình, tiếp thu để xin ý kiến Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI).
Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm về quy trình, trước khi trình Quốc hội biểu quyết thông qua thì Quốc hội sẽ xin thêm ý kiến của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tổ chức đại diện của doanh nghiệp.
"Việc chúng ta chuẩn bị kỹ lưỡng các dự án luật trước khi trình Quốc hội thông qua là để nhằm đảm bảo chất lượng cao nhất cho các dự án luật, đồng thời có thể tiết kiệm tối đa thời gian họp chính thức của kỳ họp", Chủ tịch Quốc hội nói.
Thúc đẩy đổi mới, sáng tạo
Về dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, nhiệm vụ, giải pháp hoàn thiện thể chế về sở hữu trí tuệ theo hướng khuyến khích sáng tạo, bảo đảm tính minh bạch và độ tin cậy cao; quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ và thực thi; bảo hộ và khai thác hiệu quả, hợp lý các tài sản trí tuệ do Việt Nam tạo ra; khuyến khích thương mại hóa và chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ… đã sớm được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đề ra.
Mặc dù là Luật Sửa đổi, bổ sung, nhưng có đến hơn 100 điều của Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành phải sửa đổi; đồng thời, còn điều chỉnh một số quy định tại 4 luật khác có liên quan.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc ban hành Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả nền kinh tế trong điều kiện cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về sở hữu trí tuệ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng ở nước ta.
Để bảo đảm chất lượng của dự án luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến chú trọng vào các nội dung: Về giao quyền đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách Nhà nước; về thu hẹp hay không thu hẹp về đối tượng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ; việc bổ sung quy định về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca trong Luật Sở hữu trí tuệ lần này; về nội dung cụ thể hóa các nhóm vấn đề về quyền tác giả, quyền liên quan, quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng; xử lý về kỹ thuật lập pháp để bảo đảm đồng bộ, thống nhất giữa dự thảo Luật này và các luật có liên quan…
Đổi mới công tác thi đua, khen thưởng
Về dự thảo Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thi đua, khen thưởng là động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững và góp phần bảo vệ chế độ chính trị - xã hội. Công tác thi đua, khen thưởng là công cụ quản lý quan trọng nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, xây dựng con người mới có tác động mạnh mẽ đến tình cảm, trách nhiệm, ý chí tự lực tự cường, lòng tự hào của cộng đồng và sức sáng tạo của tập thể, cá nhân.
Việc sửa đổi toàn diện Luật Thi đua, khen thưởng lần này nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương của Đảng, tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Việc sửa đổi luật lần này nhằm tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và chủ động hội nhập quốc tế; tổ chức các phong trào thi đua yêu nước theo hướng tập trung về cơ sở, bám sát nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách; bảo đảm tính chính xác, kịp thời, công khai, minh bạch, chú trọng khen thưởng tập thể nhỏ, công nhân, người dân, người lao động, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang; quan tâm khen thưởng cơ sở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo và vùng dân tộc thiểu số; tập trung giải quyết dứt điểm việc khen thưởng thành tích trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc…
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, dự án Luật này có phạm vi điều chỉnh rất rộng, việc sửa đổi đòi hỏi phải được thực hiện một cách thận trọng, kỹ lưỡng, có tính tổng thể để bao quát hết các lĩnh vực, các đối tượng thi đua, khen thưởng.
Do vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tập trung vào việc thảo luận xem các chương mục, các điều khoản quy định đã bảo đảm các quan điểm, yêu cầu, mục tiêu sửa đổi đối với dự án luật này hay chưa. Đồng thời tập trung vào một số nội dung cụ thể, còn có ý kiến khác nhau: Về bổ sung và tiêu chuẩn xét tặng hoặc truy tặng Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang; Tiêu chuẩn, thẩm quyền đề nghị và xét tặng danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng; Về xử lý vi phạm trong thi đua, khen thưởng… và những vấn đề khác mà đại biểu Quốc hội quan tâm nhằm bảo đảm công tác thi đua, khen thưởng ngày càng đi vào thực chất, động viên, khuyến khích mọi cá nhân, tập thể phát huy truyền thống yêu nước, năng động, sáng tạo, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Xây dựng nền điện ảnh chuyên nghiệp, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc
Về dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội nhắc lại: “Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Tăng đầu tư cho phát triển sự nghiệp văn hóa…” là một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 được đề ra tại Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Tinh thần này đã được thể hiện rất mạnh mẽ, toàn diện, sâu sắc tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Tại hội nghị này, đồng chí Tổng Bí thư đã thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước phát biểu định hướng về công tác văn hóa. Việc sửa đổi Luật Điện ảnh cũng để cụ thể hóa chủ trương đó.
Ngoài ra, trong quá trình hội nhập quốc tế, Việt Nam cũng đã phê chuẩn, tham gia nhiều công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa và các hiệp định thương mại quốc tế của WTO, ASEAN-AFTA, CPTPP, EVFTA cùng nhiều hiệp định thương mại song phương với các nền kinh tế lớn trên thế giới.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh quan điểm: Điện ảnh là một loại hình văn học nghệ thuật; công nghiệp điện ảnh là một ngành kinh tế. Luật Điện ảnh được sửa đổi toàn diện nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng, Hiến pháp năm 2013, xây dựng nền điện ảnh Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, đậm đà bản sắc dân tộc, phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong tổng thể phát triển của văn hóa - xã hội, bảo đảm tính minh bạch, tính khả thi cao và tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, thực hiện hiệu quả cam kết trong các khuôn khổ pháp lý quốc tế về lĩnh vực điện ảnh và phát triển công nghiệp điện ảnh với tư cách là một ngành kinh tế.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tiếp tục thảo luận tập trung vào nội dung của dự án luật này đã quán triệt các quan điểm, nguyên tắc và các yêu cầu đặt ra khi chúng ta sửa đổi toàn diện luật này hay chưa. Đồng thời đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tập trung nghiên cứu, hiến kế, cho ý kiến vào một số vấn đề, phương án quy định cụ thể các điều khoản chi tiết, để hạn chế tối đa tình trạng “luật khung, luật ống”
Trong đó, Chủ tịch Quốc hội gợi mở về các nội dung cần xin ý kiến đại biểu Quốc hội về chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh như thế nào để khắc phục tình trạng chỉ đề ra khẩu hiệu, nguyên tắc chung. Ví dụ: Các nhà sản xuất phim, biên kịch, đạo diễn đề nghị Nhà nước hỗ trợ gì...
Cùng với đó là vấn đề cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho các tổ chức, cá nhân nước ngoài; phương án sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước; phổ biến phim trên không gian mạng; có hay không có quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh...
Tiềm năng thị trường bảo hiểm còn rất lớn
Về dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội phân tích, hiện nay, tiềm năng thị trường bảo hiểm tại Việt Nam rất lớn; nhu cầu bảo hiểm ngày càng cao, trong khi đó quy mô thị trường bảo hiểm còn khiêm tốn, tỷ lệ doanh thu phí bảo hiểm trên tổng GDP của cả nước còn thấp; chất lượng sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm chưa ổn định, thông tin và nguồn thông tin về doanh nghiệp bảo hiểm, sản phẩm bảo hiểm còn chưa đa dạng, đầy đủ, toàn diện, dễ phát sinh các tranh chấp. Do đó, dự án luật này đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021.
Quốc hội đã cho ý kiến lần đầu về dự án luật này tại Kỳ họp thứ hai theo hướng sửa đổi toàn diện, nhằm kịp thời giải quyết các vấn đề thực tiễn đặt ra xây dựng và phát triển thị trường bảo hiểm phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội của đất nước, đồng thời để thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hiệu quả của nền kinh tế.
"Chúng ta chủ trương là tốc độ phát triển dịch vụ phải cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP nói chung. Trong dịch vụ thì chúng ta hết sức chú trọng ưu tiên các loại hình dịch vụ hiện đại, có giá trị gia tăng cao như tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, logistic...", Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp tục hoàn thiện kết cấu của dự án luật, về các nguyên tắc áp dụng pháp luật; các quy định về loại hình bảo hiểm các hình thức hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm doanh nghiệp tái bảo hiểm về đại lý bảo hiểm môi giới bảo hiểm, tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm quy định; về hợp đồng bảo hiểm; việc tiếp tục duy trì hay dừng hoạt động quỹ bảo vệ người được bảo hiểm; về bảo hiểm vi mô...
CHIẾN THẮNG