Phần đất của gia đình CCB, thương Nguyễn Quang Văn nằm sâu bên trong bị thu hồi triển khai dự án (ảnh dưới) trong khi đó diện tích đất của một số hộ gia đình nằm tiếp giáp với khu đô thị LIDECO lại không bị quy hoạch vẽ vào…
Dù dự án trước đó đã được phê duyệt đầy đủ chức năng, các hạng mục của khu đô thị, nhưng sau khi xây dựng xong khu đô thị, chủ đầu tư lại đề xuất xin được bổ sung quỹ đất thiếu hụt do chính quyền chuyển điều chỉnh, chuyển đổi chức năng khu đất nhà ở xã hội trong dự án thành đất trường học, khiến cho hơn 30 hộ dân sinh sống tại tổ 5, 6 và 8, khu 5, phường Hà Lầm, T.P Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục bị nhường đất ở cho dự án. Điều đáng nói, toàn bộ diện tích đất ở và đất liền kề với đất ở của các hộ dân bị thu hồi là để bổ sung quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội cho dự án trước đó nhưng trên thực tế bản vẽ quy hoạch lại thấy xây nhà liên kế, biệt thự để… bán!
Điều chỉnh quy hoạch?
Theo đơn và một số tài liệu người dân gửi về Báo CCB Việt Nam, năm 2007, UBND tỉnh Quảng Ninh đồng ý cho Công ty CPXD công trình 507 thực hiện Dự án khu tự xây tái định cư và khu dân cư cải tạo Bãi Muối, phường Cao Thắng (viết tắt Dự án). Dự án có tổng diện tích 21,44ha (trong đó giao đất giai đoạn 1 là 11,21ha). Khi đó, toàn bộ diện tích đất canh tác nông nghiệp của người dân ở đây đều nhường chỗ để triển khai dự án. Người dân cho rằng, tại Điều 5, Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ (về phát triển và quản lý nhà ở xã hội) quy định, quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội đối với các dự án phát triển nhà ở thương mại, Dự án đầu tư phát triển đô thị khi phê duyệt đều đã thể hiện có 20% quỹ đất nhà ở xã hội, công trình công cộng. Tức thời điểm đó Dự án đã quy hoạch bố trí quỹ đất giáo dục (đất trường học, nhà trẻ…) và quỹ đất nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện Dự án, Công ty CPXD công trình 507 không đảm bảo tiến độ nên UBND tỉnh Quảng Ninh giao UBND T.P Hạ Long và Công ty CP Phát triển đô thị Từ Liêm (LIDECO) nghiên cứu giai đoạn 2. Sau đó, LIDECO đề nghị bổ sung quỹ đất và điều chỉnh quy hoạch, đầu tư cơ sở hạ tầng khu dân cư đô thị tại quỹ đất liền kề với khu đô thị tại các phường Cao Thắng, Hà Khánh, Hà Lầm (T.P Hạ Long). Ngày 20-3-2020, UBND T.P Hạ Long có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ khu đô thị với diện tích là 1,79ha. Toàn bộ diện tích này nằm trọn trong diện tích đất ở đã được xây dựng nhà ở kiên cố của 33 hộ dân tổ 5, 6 và 8 Khu 5, phường Hà Lầm. Đáng chú ý, tại quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết khu dân cư đô thị tại quỹ đất liền kề với khu đô thị tại các phường Cao Thắng, Hà Khánh, Hà Lầm, diện tích 1,79ha được quy hoạch 8 lô nhà liên kế với diện tích nhỏ nhất 769m2, lớn nhất 1.138m2. Các khu nhà liên kế có quy mô xây dựng 5 tầng, tum; thậm chí, trên bản vẽ quy hoạch dự án còn cho thấy có những vị trí thể hiện xây dựng 12 căn biệt thự... hoành tráng!
Dân cho rằng không được lấy ý kiến…
Theo trình bày của người dân, điều gây bức xúc là nhiều hộ gia đình bị thu hồi đất không được thông báo dự họp, không được lấy ý kiến hay được tiếp cận thông tin về quy hoạch dự án trước khi UBND T.P Hạ Long ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch… Ví như hộ gia đình CCB, thương binh Nguyễn Quang Văn ở tổ 6, khu 5, phường Hà Lầm, có tổng diện tích 1.200m2 đất (trong đó đất nhà ở là 300m2). Toàn bộ khu đất của gia đình ông Văn nằm sâu phía trong của dự án khu đô thị Bãi Muỗi, cách đó một vài nhà mới tới khu đô thị nhưng cũng bị vẽ vào dự án, trong khi một số hộ phía ngoài nhà ông Văn nằm tiếp giáp với khu đô thị lại không bị quy hoạch vẽ vào?
“Quy hoạch theo kiểu xôi đỗ như thế là không công bằng. Mà trước khi quy hoạch, gia đình tôi cũng không nhận được thông báo nào về việc lấy ý kiến quy hoạch dự án. Đến khi gia đình nhận được thông báo thu hồi đất mới tá hỏa biết bị thu hồi đất. Khi lên UBND phường kiến nghị, thì mới được gửi giấy mời nhưng chờ mãi cũng không thấy lãnh đạo phường gặp để giải quyết” - ông Văn cho biết tiếp.
Còn bà Vũ Thị Hương, một trong những hộ dân trình bày: “Đất ở nhà chúng tôi được áp giá từ khoảng 3,6 triệu đồng đến khoảng 5 triệu đồng/m2, trong khi đất họ giao bán tại đô thị này lên tới 35 triệu/m2. Với giá đền bù như thế chúng tôi không thể mua đất, xây nhà để tiếp tục cuộc sống tại T.P Hạ Long. Khi đề nghị tái định cư tại chỗ, thành phố trả lời nhưng chúng tôi không biết khu đất tái định cư ở đâu, giá cả thế nào? Tôi đề nghị phải có mức hỗ trợ phù hợp cho người dân và bố trí tái định cư tại chỗ cho chúng tôi”.
Tương tự hộ gia đình CCB, thương binh Nguyễn Quang Văn và hộ gia đình bà Hương, các hộ dân khác cũng rơi vào cùng cảnh ngộ tương tự như gia đình bà Trần Thị Hồ, Nguyễn Thị Luân, Lục Thị Voòng… Hầu hết các gia đình chỉ có một mảnh đất đang sinh sống, lại bất ngờ nhận được thông báo sẽ bị thu hồi và cần phải di dời, nhường đất cho dự án xây nhà liền kế và biệt thự…
Chính quyền và chủ đầu tư nói gì?
Nhiều lần kiến nghị làm rõ vấn đề thu hồi đất cũng như quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ khu đô thị với diện tích là 1,79ha, cho tới ngày 21-8-2020, UBND T.P Hạ Long có văn bản trả lời 33 hộ dân rằng: Khu đô thị Bãi Muối và Khu đô thị tại phường Cao Thắng và Hà Khánh đều đã bố trí quỹ đất giáo dục (trường học, nhà trẻ…) và quỹ đất nhà ở xã hội trong quy hoạch. Khi rà soát bán kính 500m xung quanh khu vực (bao gồm cả khu dân cư hiện trạng), UBND thành phố nhận thấy khu vực này chủ yếu là các khu dân cư hiện trạng cơ bản ổn định. Do thiếu quỹ đất giáo dục nên UBND thành phố báo cáo UBND tỉnh cho phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch đô thị tại phường Cao Thắng, Hà Khánh. Cụ thể: Hợp 2 ô đất trường trung học cơ sở C-1 và chung cư C-2 thành lô đất trường tiểu học với diện tích 1,51ha; hợp 2 ô đất nhà trẻ NT-1 và trường tiểu học TH-1 thành lô đất trường trung học cơ sở với diện tích 0,86ha. UBND tỉnh đồng ý nên UBND thành phố đã phê duyệt điều chỉnh cục bộ. Do việc điều chỉnh trên nên dự án Khu đô thị tại phường Cao Thắng và Hà Khánh bị thiếu quỹ đất nhà ở xã hội. UBND thành phố báo cáo UBND tỉnh cho phép bổ sung quỹ đất nhà ở xã hội cho dự án tại quỹ đất giáp ranh giới phía đông dự án này với diện tích khoảng 1,9ha để bù lại.
Trả lời về nội dung khi tổ chức lập và phê duyệt phương án bồi thường và tái định cư, văn bản của UBND T.P Hạ Long nêu, cơ bản tuân thủ theo quy định. Trường hợp phát hiện cán bộ thực hiện không đúng nhiệm vụ làm sai lệch người dân có thể gửi kiến nghị đến cơ quan thanh tra để xác minh…
Để tìm hiểu về việc quy hoạch cũng như dự án trên trước khi triển khai có lấy ý kiến nhân dân, ngày 8-12-2020, PV Báo CCB Việt Nam đăng ký lịch làm việc với UBND TP. Hạ Long và UBND phường Hà Lầm. Tuy nhiên, đến nay, cả 2 đơn vị này không có phản hồi gì về nội dung phóng viên đăng ký. Còn liên lạc với một vị đại diện chủ đầu tư LIDECO, khi được hỏi, vị này cho biết: “Phía LIDECO chỉ là đơn vị thực hiện dự án, mặt bằng đó là mặt bằng của Nhà nước, khi nào chúng tôi nhận mặt bằng sạch thì chúng tôi làm, còn chưa có mặt bằng sạch thì chúng tôi chờ thôi…”.
Bài và ảnh: Doanh Chính