Căn nhà xây dựng trái phép của hộ ông Trần Văn Hòa tại tổ dân phố 5, phường Nghĩa Thành (Gia Nghĩa).
Mới đây, điều tra xác minh theo đơn thư phản ánh của bạn đọc, chúng tôi tìm hiểu thực tế tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, địa bàn tỉnh Đắk Nông cho thấy: Ở địa phương này, từ trung tâm tỉnh lỵ đến những huyện nghèo, nhan nhản những công trình “xây dựng trái phép”. Không chỉ công trình nhà ở có kinh phí xây dựng trên dưới một tỷ đồng, mà ngay cả những công trình lớn thuộc dự án du lịch có kinh phí đầu tư vài chục đến hàng chục tỷ đồng, cũng ngang nhiên xây dựng không phép trên đất nông nghiệp.
Công trình đầu tiên chúng tôi “thực mục mục sở thị”, đó là nhà ở xây dựng trên đất nông nghiệp tại tổ dân phố 5, phường Nghĩa Thành, T.P Gia Nghĩa của hộ ông Trần Văn Hòa, Nhà được xây trên Thửa đất số 728, Tờ bản đồ số 22, tổ dân phố 5, phường Nghĩa Thành, T.P Gia Nghĩa, đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số DA 037742, với mục đích sử dụng đất trồng cây lâu năm. Thế nhưng, đầu năm 2023 này, hộ ông Hòa đã tự ý chuyển từ đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp (đất ở đô thị) và tiến hành xây dựng trái phép căn nhà gỗ 2 tầng, vách khung kính và vách ván gỗ, móng xây đá, mái lợp tôn, với diện tích xây dựng 84m2. Ngoài ra, hộ ông Hòa còn xây dựng cổng nhà, tường bao kiên cố.
Ngày 10-7-2023, UBND phường Nghĩa Phú đã ban hành Quyết định số 1756/QĐ-XPVPHC, về việc “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai” và phạt hành chính hộ ông Hòa 8 triệu đồng, vì vi phạm quy định tại điểm b và d, khoản 1, Điều 57 của Luật Đất đai. Đồng thời, buộc hộ ông Hòa trong 15 ngày phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm. Cụ thể, phải tháo dỡ nhà gỗ 2 tầng, vách khung kính và vách ván gỗ, móng xây đá, mái lợp tôn.
Thế nhưng, ngày 5-9-2023, khi chúng tôi có mặt tại hiện trường, căn nhà của hộ ông Trần Văn Hòa hầu như đã hoàn tất xây dựng và không có dấu hiệu tháo dỡ như yêu cầu bắt buộc được nêu tại Quyết định số 1756/QĐ-XPVPHC của UBND phường Nghĩa Phú. Thời điểm chúng tôi có mặt, đã quá 40 ngày so với quy định 15 ngày phải tháo dỡ công trình, khôi phục lại hiện trạng đất ban đầu (!). Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Thạch Cảnh Tịnh - Phó chủ tịch UBND phường Nghĩa Phú khẳng định: “UBND phường sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh và yêu cầu hộ ông Trần Văn Hòa thực hiện nghiêm quyết định Quyết định số 1756/QĐ-XPVPHC của UBND phường!”.
Tại xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp, nhóm phóng viên chúng tôi còn đến chứng kiến cả một đại công trường thuộc dự án du lịch sinh thái của hộ ông Nguyễn Tiến Quang, ở thôn 8, xã Nhân Cơ. Thời điểm chúng tôi có mặt, trên khuôn viên đất, ao hồ có diện tích hơn 1ha, ông Quang đã xây dựng 1 biệt thự, 1 khu nhà nghỉ, các khu vui chơi, giải trí, phục vụ du khách chụp hình khá quy mô, bài bản. Kinh phí đầu tư ước tính hàng chục tỷ đồng. Điều đáng nói là công trình xây dựng quy mô, bài bản này cách trụ sở UBND xã Nhân Cơ không xa, và không khó để phát hiện, ngăn chặn, xử lý. Vậy mà, không hiểu sao, ngày 19-10-2022, khi công trình xây dựng hầu như đã hoàn tất, thì UBND xã Nhân Cơ mới ban hành Quyết định số 04/QĐ-XPVPHC, về việc “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai” đối với hộ ông Nguyễn Tiến Quang.
Theo Quyết định số 04/QĐ-XPVPHC, UBND xã Nhân Cơ xử phạt hộ ông Quang số tiền 4 triệu đồng, vì đã xây dựng công trình nhà cấp 4 trên đất nông nghiệp tại thửa đất số 34, tờ bản đồ số 3a, diện tích 10.330m2, tại thôn 8, xã Nhân Cơ; tổng diện tích xây dựng vi phạm là 156m2, kết cấu móng bê tông cốt thép, khung cột bê tông cốt thép, xung quanh xây gạch ống, mái bằng, nền gạch hoa; hiện trạng đã xây dựng xong. Ngoài xử phạt tiền, UBND xã Nhân Cơ còn buộc hộ ông Quang trong 60 ngày kể từ ngày nhận được Quyết định số 04/QĐ-XPVPHC phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu của thửa đất trước khi vi phạm. Thế nhưng, đến nay, ngày 5-9-2023, đã hơn 11 tháng kể từ thời điểm UBND xã Nhân Cơ ban hành quyết định xử phạt hành chính, hộ ông Quang không có động thái nào cho thấy sẽ “khôi phục lại hiện trạng ban đầu của thửa đất trước khi vi phạm”. Thậm chí, theo tìm hiểu của phóng viên, ông Quang còn tiếp tục đầu tư, hoàn thiện xây dựng khu du lịch này. Và theo phản ánh của các nhân viên trong khu du lịch, thì thời gian gần đây, khu du lịch đã đón khách đến vui chơi, tham quan, ăn uống, ngủ nghỉ.
Tương tự, tại xã Quảng Tâm, huyện biên giới Tuy Đức, tìm hiểu theo thông tin bạn đọc cung cấp, chúng tôi đến địa điểm nông trại làm du lịch với các hoạt động vui chơi, giải trí mang tên “Garaden Farm Thảo Nguyên Xanh”, do một doanh nhân ở tỉnh Bình Dương đầu tư trên khu đất nông nghiệp diện tích gần 2ha tại thôn 5, xã Quảng Tâm. Khu vui chơi được đầu tư khá bài bản, gồm các homestay, khu nuôi thỏ, cừu, ngựa, bồ câu,…, để khách chụp hình, trải nghiệm và ẩm thực. Theo thông tin bạn đọc cung cấp, thì khu nông trại làm du lịch này xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp đã đón khách tham quan từ tháng 4-2023(!). Cũng theo bạn đọc phản ánh, trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư đã bị UBND xã Quảng Tâm xử phạt hành chính vì xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp theo kiểu “lấy lệ”, rồi cho tồn tại.
Chiều 5-9-2023, sau khi tìm hiểu thực địa tại “Garaden Farm Thảo Nguyên Xanh”, chúng tôi liên hệ để tìm hiểu thêm thông tin (về việc xây dựng có phép hay không phép, đất của khu du lịch đã được chuyển đổi mục đích từ đất nông nghiệp sang đất thương mại, du lịch dịch vụ chưa?). Nhưng chủ đầu tư đã từ chối cung cấp, đồng thời còn có lời lẽ thiếu văn hóa, xúc phạm danh dự nhà báo, vi phạm quy định của Luật Báo chí. Tại UBND xã Quảng Tâm, tiếp xúc với lãnh đạo UBND xã và liên hệ qua điện thoại với đồng chí Nguyễn Ngọc Cát Sơn - Chủ tịch UBND xã (vì vị Chủ tịch UBND xã không có mặt tại nhiệm sở), thì phóng viên cũng bị trì hoãn cung cấp thông tin xung quanh giấy phép đầu tư, xây dựng của khu du lịch này. Thậm chí, đến Văn phòng UBND huyện và phòng chức năng huyện Tuy Đức, phóng viên cũng không được cung cấp thông tin xung quanh việc sử dụng đất và cấp phép xây dựng tại “Garaden Farm Thảo Nguyên Xanh”(!).
Chỉ cần điểm qua một số công trình xây dựng từ nhà ở, đến các khu du lịch, trong đó có biệt thự xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp ở Đắk Nông cho thấy, các cấp chính quyền ở địa phương này đang buông lỏng quản lý đất đai, buông lỏng quản lý trên lĩnh vực xây dựng. Thậm chí, có dấu hiệu bao che, dung túng cho các hành vi vi phạm pháp luật trong sử dụng đất đai và xây dựng. Chúng tôi cho rằng, tỉnh Đắk Nông cần phải chấn chỉnh, lập lại kỷ cương trong quản lý đất đai và thực thi nghiêm những quy định của Luật pháp trên lĩnh vực xây dựng.
Thành Nam