Cho đến nay CSGT tuần tra, kiểm soát trên quốc lộ mới chỉ được trang bị phương tiện, dụng cụ để giám sát tốc độ và nồng độ cồn. Còn lái xe có dùng ma túy hay không, thì chưa có gì để kiểm tra, xác định.

Kỳ 2 - Dùng “đá” ở Việt Nam

Bãi xe kiểm hóa của Cửa khẩu Thà Khẹt (Lào) rất đông xe đầu kéo container (sơ-mi rơ-móc) của Việt Nam. Xe đang chờ để vận chuyển những container đông lạnh chứa hoa quả Thái Lan, sang Trung Quốc. Từ đây, xe về Việt Nam qua Cửa khẩu Cha Lo (Quảng Bình), rồi sang Trung Quốc.

Trong thời gian chờ đợi, các tài xế “chơi hàng” cùng chung tiền mua “hàng” chơi chung. “Hàng” ở đây đa dạng, có cả “đá” và “thuốc điên”. Do có nhiều tài xế và chủ hàng, nên các “tài ngáo” kín đáo bằng cách chơi ngay trên ca bin xe của mình.

Khi tôi đang nằm trên xe mang biển số 12C… thì H (lái xe 12C…) cùng với một người nữa mở cửa trèo lên. H lấy ra một đầu coóng bằng thủy tinh, cắm vào chai nước suối đã được đục lỗ. Còn người đi cùng lấy “hàng đá” từ trong túi ra. Cả hai bắt đầu “cuộc chơi”. Khi “đá’ đã bắt đầu kích thích các tế bào thần kinh, cả hai nói chuyện với nhau bằng những câu chuyện chẳng ăn nhập gì với nhau. Tôi giả vờ nhắm mắt, nằm im quan sát.

Khi tìm hiểu lý do khiến tài xế bị “dính” ma túy, hầu hết những người biết chuyện đều khẳng định: “Do phải cố vì áp lực giờ giấc”. Anh Tiến, người có hơn 10 năm lái xe “đầu kéo” cho Công ty TL tại Nghệ An cho biết: “Cùng một cung đường, xe chúng tôi có hai tài xế thay nhau chạy, mà còn mệt. Nói chi đến xe chỉ một tài xế lái”.“Dù rất mệt, họ không thể dừng xe dọc đường để ngủ được. Đây là điều buộc họ phải “chơi hàng” cho tỉnh táo mà chạy” - anh Tiến nói thêm như vậy.

Tôi trở về Việt Nam cùng với anh Tiến trên chiếc xe đầu kéo hiệu Huyndai của Hàn Quốc. Sau khi qua Cửa khẩu Cha Lo lúc 17 giờ 30 phút, chiếc xe theo quốc lộ 12 nhằm hướng Bắc thẳng tiến đến Cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn. Ngoài anh Tiến là lái chính, còn có một tài xế phụ nữa đang ngủ. Về vụ tài xế Lưu Văn Châu, trú tại tỉnh Bình Định, lái xe đầu kéo lao vào Tổ CSGT tỉnh Hà Tĩnh đang tuần tra trên quốc lộ 1A, khi bị dừng xe kiểm tra, anh Tiến khẳng định: “Nó đang “ngáo đá”. Bởi sau khi chơi hàng, dù là “thuốc điên” hay là “đá”, tài xế đều bị kích động rất mạnh, không làm chủ được bản thân”.

8 giờ sáng hôm sau, xe đã vào bãi đậu của Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn).  Tại đây số lượng xe còn nhiều gấp mấy lần ở Thà Khẹt (Lào). Không gian nơi đây bị ken đặc, chìm trong tiếng ồn rền rĩ do phải chạy máy phát điện phụ để duy trì nhiệt độ bên trong container.  

Tôi đi lên giữa những chiếc xe, tranh thủ tìm ra những điều cần biết. Một số lái xe đã trả hàng xong, ngồi “chém gió”. Đã quen và sử dụng tốt ngôn ngữ của “tài ngáo đá”, tôi ghé tai một tài xế đang thảnh thơi với chén nước chè bốc khói. Anh ta chỉ tay về mấy chiếc “đầu ngao” đậu chênh chếch sát mép núi đất. Tôi rảo bước về đó, với tay mở cửa chiếc “đầu ngao” màu lửa mang biển số 98 C… Một chiếc đầu với mái tóc dựng ngược thò ra nói: “Chật rồi, mà cũng tàn rồi”. Tôi tiếp tục sang chiếc xe khác, mở cửa trèo lên. Trong ca bin có hai “tài” đang “chơi” ma túy đá. Sau mấy phút ban đầu e dè, họ tiếp tục cuộc chơi, tập trung vào ống nhựa nối với chiếc coóng thủy tinh. Đôi tai họ nghểnh lên để nghe tiếng réo sòng sọc của nước dưới đáy “coóng”. Đôi mắt họ ngây lên như kẻ lên đồng, nhìn theo từng làn khói chạy ra từ thân “coóng” mà quên đi sự có mặt của tôi lúc đó. Tôi nhảy xuống đất, rời chiếc xe khi đã thực hiện xong một số động tác nghiệp vụ.

Được biết họ chuẩn bị tinh thần cho hành trình quen thuộc, tiếp tục chạy vào miền Trung, sang nước bạn Lào trên những chiếc “đầu ngao” kéo theo container ở phía sau.

Chỉ biết cầu trời

Theo thống kê tại phòng CSGT - Công an tỉnh Nghệ An thì số lượng xe đầu kéo container tại tỉnh Nghệ An hiện có 1.856 chiếc. Nếu theo quy định, mỗi chiếc xe đầu kéo chạy đường dài phải có 2 tài xế. Như vậy tối thiểu phải có ít nhất 3.000  tài xế có giấy phép lái xe hạng FC. Thế nhưng, theo Sở GTVT Nghệ An thì đến tháng 1-2019, toàn tỉnh Nghệ An chỉ có 2.036 người có giấy phép lái xe hạng FC. Trong đó có gần 1/3 con số trên đang hành nghề lái xe tại các tỉnh phía Nam.

Sự thiếu hụt về tài xế hạng FC so với số lượng xe đầu kéo container cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng một tài xế/lái 1 xe. Có thể đây cũng là lý do để các lái xe phải phụ thuộc, sử dụng ma túy. Anh Võ Văn Tới - Giám đốc điều hành Công ty Vận tải Trí Yên (Quỳ Hợp, Nghệ An) cho biết: “Công ty tôi có 4 xe đầu kéo container. Đầu năm nay tuyển 1 lái xe có bằng FC, không ngờ anh ta bị nghiện ma túy từ trước. Chúng tôi chỉ phát hiện ra anh ta nghiện sau một thời gian theo dõi”.

Còn anh Nguyễn Công Trung - Giám đốc Công ty Vận tải Dũng Trung (T.P Vinh, Nghệ An) chia sẻ: “Bây giờ tìm lái xe đầu kéo vô cùng khó. Họ có nghiện ma túy hay không chúng tôi hoàn toàn không biết... Theo tôi, các cơ quan chức năng cần có các biện pháp quản lý, theo dõi tình trạng lái xe chặt chẽ hơn. Những thông tin này cần phải công khai, có trên Websiter quản lý. Phải làm sao để khi chúng tôi tuyển dụng lái xe, chỉ cần một cái click chuột, sẽ có đầy đủ thông tin về họ”.

Một cán bộ CSGT Công an tỉnh Nghệ An cho biết: Hiện nay lực lượng CSGT tuần tra, kiểm soát trên quốc lộ chưa được trang bị dụng cụ, thiết bị để kiểm tra chất ma túy đối với lái xe. Cũng theo CSGT, thì cần phải tổng kiểm tra để loại hẳn những lái xe bị nghiện ma túy, không cho họ cầm tay lái. Phải tăng mức xử phạt, cũng như chế tài đối với hành vi điểu khiển xe ô tô trong tình trạng “phê ma túy”.

Như vậy, những “chuyến xe cuồng nộ” vẫn còn tiếp tục, ngày đêm hú còi chạy khắp các tuyến đường quốc lộ. Những người dân tham gia giao thông bằng các phương tiện khác, chỉ còn biết run rủi cầu trời cho sự bình yên của mình với người thân.

Thế Sơn