Dù Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều tồn tại, sai sót gây lãng phí ngân sách nhà nước tại Học viện Khoa học xã hội (KHXH) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, nhưng đến nay sau hơn 5 năm nhiều sai phạm vẫn chưa được xử lý.

Tháng 5-2017, Kiểm toán Nhà nước có thông báo về việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công năm 2016 của Học viện KHXH có nêu rõ đã chi từ quỹ trích lập một số khoản không đúng, trong đó: Chi mua sắm, lắp đặt thiết bị công nghệ thông tin và đào tạo, chuyển giao công nghệ thuộc Dự án “Xây dựng hệ thống quản lý nghiệp vụ Học viện KHXH” gần 2 tỷ đồng.

Đáng chú ý, qua kiểm tra việc triển khai ứng dụng của Dự án, cho thấy, một số Use Case trong phần mềm, như: Quản lý đào tạo; quản lý lịch học theo đợt của nghiên cứu sinh; quản lý đăng ký chuyên đề, đề tài luận án tốt nghiệp; báo cáo doanh thu… chưa được đưa vào sử dụng thực hiện từ quý I-2015 đến quý I-2016. Trong đó có phần mềm Cổng thông tin điện tử có giá hợp đồng gần 4,8 tỷ đồng, nhưng khi vào sổ kế toán thì có giá hơn 6,2 tỷ đồng, tức chênh lệch khoảng 1,5 tỷ đồng.  

Tuy nhiên cho đến nay đã hơn 5 năm, ngoài kết cấu khung, phần mềm không thể vận hành và sử dụng được tại các đơn vị trực thuộc Học viện KHXH đã và đang gây lãng phí tiền ngân sách của Nhà nước.

Không chỉ vậy, về việc sử dụng biên chế, Kiểm toàn Nhà nước còn chỉ rõ: Học viện KHXH sử dụng 47 hợp đồng lao động ngoài biên chế nhưng thực hiện chi trả lương từ nguồn ngân sách nhà nước cấp là không đúng quy định. Bổ nhiệm đến 7 trợ lý khoa trong khi không có quy định nào về chức danh này. Học viện đã xây dựng Đề án vị trí việc làm xác định số lao động là 275, gửi Viện Hàn lâm Khoa học xã hội và chưa được duyệt.

Kiểm toán Nhà nước đề nghị Học viện kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm của lãnh đạo, kế toán, tập thể, cá nhân trong quản lý, sử dụng, quyết toán các nguồn ngân sách nhà nước lỏng lẻo, dẫn đến nhiều tồn tại, sai sót gây lãng phí ngân sách nhà nước.  

Đến tháng 8-2019, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục có Thông báo kết quả kiểm toán tại Học viện KHXH, đã chỉ ra: Về nhà đất, cơ sở nhà đất 270 Nguyễn Trọng Tuyển, quận Phú Nhuận, T.P Hồ Chí Minh chưa được cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất. Cơ sở 477 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội chưa thay đổi thông tin trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, khi vẫn mang tên Viện Kinh tế Việt Nam.

Kiểm toán Nhà nước còn xác định, năm 2017, Học viện KHXH đã sử dụng kinh phí chi dạy vượt giờ hơn 700 triệu đồng, trong đó, có đến những 10 cán bộ giảng vượt trên 300 giờ; cá biệt có người vượt trên 2.000 giờ. Điều bất thường nữa là trong công tác đào tạo, khi chưa có Đề án tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ (B1, B2), chưa được Bộ Giáo dục - Đào tạo (GDĐT) đồng ý, nhưng năm 2018 vẫn tổ chức thi. Học viện thu khi chưa có quy định về đào tạo và thi đánh giá năng lực tiếng Anh bậc 3/6 với số tiền gần 1,8 tỷ đồng.

Trước đó, liên quan đến vấn đề này, tháng 7-2017, Thanh tra Bộ GDĐT có Kết luận số 43 còn chỉ rõ: Học viện KHXH chưa kiểm điểm, xem xét xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân để xảy ra các thiếu sót, sai phạm. Đồng thời, yêu cầu đơn vị này chấn chỉnh công tác quản lý tài chính; chấp hành nghiêm túc Quy chế tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ theo quy định của Bộ GDĐT. Xem xét tổ chức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ chưa được Bộ GDĐT giao… Đáng chú ý, là làm việc với các cơ quan chức năng để được cấp giấy chứng nhận sử dụng dụng đất tại 270 Nguyễn Trọng Tuyển, quận Phú Nhuận, T.P Hồ Chí Minh và đính chính thông tin trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với cơ sở 477 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.

Trao đổi với phóng viên về sự việc trên, ông Bùi Nguyên Khánh - Phó Giám đốc phụ trách Học viện KHXH cho biết: Những nội dung mà Thông báo kết luận của Kiểm toán Nhà nước chỉ ra từ năm 2017, 2019 đến nay Học viện KHXH vẫn chưa được khắc phục đầy đủ. Phía Học viện đã có báo cáo chính thức Ban Chấp hành Đảng bộ và lãnh đạo Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam tìm cách khắc phục. Theo ông Khánh, lý do là những sai phạm nêu trên thuộc thời kỳ của lãnh đạo Học viện tiền nhiệm, ông Khánh chỉ mới được giao điều hành Học viện KHXH từ tháng 1-4-2021, nên những sai phạm nêu trên cần phải xin chỉ đạo.

Báo CCB Việt Nam đề nghị Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam sớm có những chỉ đạo xử lý dứt điểm sai phạm tại Học viện KHXH và thông tin kết quả xử lý cho Báo CCB Việt Nam biết theo qui định Luật Báo chí!

BBĐ