Đồng hành với sự phát triển TP Thái Nguyên, 50 năm qua (19-10-1962 - 19-10-2012), LLVTND TP Thái Nguyên luôn sát cánh với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong sự nghiệp chiến đấu, bảo vệ và xây dựng TP Thái Nguyên ngày càng giàu đẹp.

Được hình thành từ các đơn vị cứu quốc, tự vệ chiến đấu của TX Thái Nguyên, ra đời trong thời kỳ Cách mạng tháng Tám năm 1945. Ngay sau khi ra đời, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị tự vệ cứu quốc, tự vệ chiến đấu thị xã đã phối hợp với các lực lượng đã tiến hành bao vây, tấn công quân Nhật, giải phóng thị xã Thái Nguyên, giành chính quyền về tay nhân dân. Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945-1954), LLVTND TX Thái Nguyên đã làm tốt nhiệm vụ tiêu thổ kháng chiến, phối hợp với bộ đội chủ lực đánh bại các cuộc tấn công của quân Pháp vào địa bàn thị xã. Trong chiến dịch phản công Việt Bắc Thu Đông năm 1947, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang thị xã phối hợp với các đơn vị bộ đội chủ lực kiên cường đánh địch ở Mỏ Bạch, đồi Yên Ngựa, đồi Đội Cấn và Gia Sàng… gây cho chúng nhiều tổn thất nặng nề, buộc chúng phải rút khỏi TX Thái Nguyên và tỉnh Thái Nguyên.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954-1975), sau khi TP Thái Nguyên được thành lập (theo Quyết định số 114/CP ngày 19-10-1962 của Thủ tướng Chính phủ), thực hiện Quyết định số 30/TM ngày 20-2-1963 của Bộ Tổng tham mưu QĐND Việt Nam về thành lập Thành đội (nay là Ban CHQS) TP Thái Nguyên, trực thuộc Tỉnh đội Thái Nguyên, ngày 18-3-1963, Ban chỉ huy Tỉnh đội Thái Nguyên ra Quyết định số 117 thành lập Ban chỉ huy Thành đội, do đồng chí Đại úy Triệu Kỳ Phay làm Thành đội trưởng. Từ đó, trải qua 50 năm xây dựng (1962-2012), cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thành phố về mọi mặt, lực lượng vũ trang nhân dân thành phố cũng không ngừng lớn mạnh và trưởng thành. Trong thời kỳ trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ (1965-1975), TP Thái Nguyên là trọng điểm đánh phá ác liệt của không quân Mỹ. Dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền thành phố, cán bộ, chiến sĩ LLVTND đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, phục vụ chiến đấu và động viên tuyển quân chi viện chiến trường. Trong chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ trên địa bàn TP (1965, 1968, 1972), nhân dân và cán bộ, chiến sĩ LLVTND thành phố đã rất kiên cường, dũng cảm chiến đấu và phục vụ chiến đấu, cùng với các đơn vị bộ đội chủ lực chiến đấu trên địa bàn bắn rơi 23 máy bay Mỹ (trong đó có chiếc máy bay Mỹ thứ 1.000 bị bắn rơi trên miền Bắc và 2 chiếc máy bay ném bom chiến lược siêu pháo đài bay B52).

Trong thời kỳ chiến đấu và phục vụ chiến đấu chống chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ (1965-1975), LLVTND thành phố đã cùng với nhân dân các dân tộc trên địa bàn động viên được 3.756 người lên đường nhập ngũ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ động viên tuyển quân chi viện chiến trường đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược. Trong thành tích đặc biệt xuất sắc của thành phố và các đơn vị (các phường Gia Sàng, Hoàng Văn Thụ, Quan Triều, Phú Xá, Cam Giá, xã Quyết Thắng; các đơn vị Công ty gang thép Thái Nguyên, Trường Công nhân bưu điện miền núi) trên địa bàn TP được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thành tích vẻ vang này có sự đóng góp rất to lớn và rất đáng tự hào của LLVTND TP Thái Nguyên.

Trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới (tháng 2-1979), TP đã tiến hành các đợt tuyển quân trên địa bàn TP và các đơn vị sản xuất như Công ty gang thép Thái Nguyên, Xây lắp luyện kim, xây lắp cơ khí… đã xây dựng được các tiểu đoàn tự vệ 734, 735 và 737. Ngay sau khi thành lập, chấp hành mệnh lệnh của Bộ tư lệnh Quân khu và Bộ CHQS tỉnh, các tiểu đoàn này đã lần lượt cơ động lên mặt trận biên giới Cao Bằng, Lạng Sơn cùng quân dân tỉnh bạn tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, chặn đứng các mũi tiến công của đối phương, bắt nhiều tù binh, thu nhiều vũ khí.

Bước vào thời kỳ đổi mới, LLVTND TP đóng vai trò xung kích trên mặt trận đấu tranh bảo vệ đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho việc phát triển KTXH trên địa bàn. Là trung tâm đầu não cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh, TP Thái Nguyên là một trong những địa bàn trọng điểm mà lực lượng thù địch luôn luôn tìm mọi cách phá hoại. Lợi dụng tình hình sản xuất, đời sống ở TP cũng như trong tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, các lực lượng thù địch tìm cách xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, chia rẽ nội bộ Đảng, nội bộ nhân dân… Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ TP, LLVTND TP triển khai cuộc đấu tranh toàn diện, đối phó và đánh bại mọi âm mưu và hành động phá hoại của kẻ thù, phòng chống có hiệu quả âm mưu “diễn biến hòa bình”, “bạo loạn lật đổ” của các thế lực thù địch, góp phần quan trọng vào việc giữ vững sự ổn định về chính trị trên địa bàn.

Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên, trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND TP Thái Nguyên, Đảng ủy, Ban CHQS TP Thái Nguyên luôn nỗ lực phấn đấu vươn lên, đã lãnh đạo chỉ đạo thực hiện có hiệu quả chức năng làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền về nhiệm vụ quốc phòng địa phương, hoàn thành tốt 100% kế hoạch bồi dưỡng kiến thức quốc phòng an ninh cho các đối tượng cán bộ, nhân dân trên địa bàn.

Thực hiện mục tiêu Nghị quyết của Đảng bộ TP Thái Nguyên nhiệm kỳ 2010-1015 với mục tiêu: “Nâng cao năng lực, sức chiến đấu của toàn Đảng bộ, tiếp tục đổi mới, huy động nguồn lực, xây dựng TP Thái Nguyên phát triển nhanh, bền vững, xứng đáng là đô thị loại I trực thuộc tỉnh” và nhiệm vụ được Đảng bộ, chính quyền giao cho “Củng cố, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc, từng bước xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện. Thực hiện tốt công tác tuyển quân và chính sách hậu phương quân đội. Xây dựng thế trận khu vực phòng thủ vững chắc.

Năm 2012, cán bộ, chiến sĩ LLVT cùng với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP Thái Nguyên đang nỗ lực phấn đấu, vươn lên thi đua hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao, lập thành tích cao nhất chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày thành lập thành phố, xây dựng TP Thái Nguyên ngày càng vững mạnh, phát triển về mọi mặt, xứng đáng là đô thị loại I trực thuộc tỉnh.

Bài và ảnh: Dương Quốc