Như Báo CCB Việt Nam số 983, ra ngày 5-9-2013 có bài viết phản ánh về việc gia đình bà Nguyễn Thị Cúc cùng nhiều hộ dân ở xóm Trùa, xã Sơn Tiến, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh vào năm 1978, khi chính quyền địa phương qui hoạch để phát triển kinh tế-xã hội đã lấy vào đất của các hộ dân xây dựng trường học. Hộ gia đình bà Cúc khi đó bị lấy vào 1.500m2. Hầu hết những hộ gia đình bị thu hồi đất đều được chính quyền bố trí một mảnh đất khác làm nơi sinh sống, duy chỉ có gia đình bà Cúc chưa được xã bố trí do bà vắng nhà. Do đó, nhiều năm sau, bà Cúc có đơn gửi chính quyền đề nghị cấp bù cho mảnh khác làm nơi thờ tự liệt sĩ và sinh sống những năm tháng cuối đời. Tuy nhiên, việc giải quyết đề nghị của bà Cúc đến nay vẫn chưa xong, còn có nhiều vướng mắc.

Trong Báo cáo số 89/BC-UBND, ngày 26-7-2012 UBND huyện Hương Sơn về kết quả kiểm tra, xác minh giải quyết nội dung đơn phản ánh của bà Cúc, UBND huyện Hương Sơn kết luận “Việc gia đình bà Cúc đòi lại đất là không có cơ sở, vì thời điểm đó Nhà nước chưa có qui định việc đền bù đất…”.

Chính quyền xã Sơn Tiến và huyện Hương Sơn cũng có nhiều văn bản giải quyết đối với đơn đề nghị của gia đình bà Cúc. Cụ thể, ngày 16-6-2008 UBND xã Sơn Tiến có Văn bản số 17/UBND; ngày 21-7-2011 có Văn bản số 13/UBND và ngày 30-12-2011 UBND huyện Hương Sơn có Văn bản 605/UBND. Các văn bản xác định đơn của gia đình bà Cúc không đủ điều kiện giải quyết theo qui định của pháp luật.

Bà Cúc không đồng ý với cách giải quyết của huyện Hương Sơn, cuối năm 2011, tiếp tục có đơn “cầu cứu” đến Tỉnh ủy Hà Tĩnh. Ông Nguyễn Thanh Bình, Bí thư Tỉnh ủy đã “bút phê” “Kính chuyển UBND huyện Hương Sơn nghiên cứu quan tâm giải quyết”. Ông Nguyễn Duy Trinh, Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn ngày đó liền lập tức cũng có “thư tay” gửi Đảng ủy, UBND xã Sơn Tiến nêu rõ: “Trên cơ sở đơn đề nghị của bà Nguyễn Thị Cúc và ý kiến đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, đề nghị các anh bàn bạc, tìm giải pháp phù hợp với thực tế, giúp đỡ gia đình sớm toại nguyện. Mong các anh lưu ý”.

Xét đề nghị của gia đình bà Cúc và chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, huyện, cấp ủy đảng, chính quyền xã Sơn Tiến họp, tìm vị trí đất để bố trí chỗ ở cho bà Cúc. “Vị trí đất bố trí, dự kiến thu hồi khuôn viên trường mầm non xóm 8. Nếu gia đình bà Cúc nhất trí xã sẽ làm các đề nghị, thủ tục cấp đất theo quy định của pháp luật”. Tuy nhiên, để chắc chắn điều kiện giao đất cho bà Cúc, Phòng TNMT huyện Hương Sơn có văn bản xin hướng dẫn của Sở TNMT tỉnh.

Ngày 28-6-2013 Sở TNMT tỉnh Hà Tĩnh có Văn bản số 1462/STNMT-QH hướng dẫn về “điều kiện giao đất ở mới” đối với trường hợp của bà Cúc, thì bà thuộc trường hợp đối tượng gia đình chính sách, vì vậy theo Khoản 2, Điều 61, Nghị định 181/2003/NĐ-CP của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai, bà Nguyễn Thị Cúc thuộc trường hợp được Nhà nước xét giao đất ở không qua hình thức đấu giá.

Văn bản số 1462/STNMT-QH cũng hướng dẫn “Hiện nay các địa phương trong tỉnh chỉ thực hiện xét giao đất ở đối với các trường hợp có hộ khẩu thường trú tại địa phương (trong phạm vi cấp huyện) và chưa được giao đất lần nào”.

Trao đổi với Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn, ông Võ Văn Phúc cho biết: “Bà Cúc có nhu cầu về quê sinh sống và cần có mảnh đất hương hỏa thờ liệt sĩ chính quyền sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để được cấp đất. Nhưng do bà Cúc hộ khẩu hiện đang ở Hà Nội nên cần phải chuyển khẩu về địa phương thì mới thực hiện được”.

“Với cương vị là Chủ tịch huyện, tôi sẽ có ý kiến với Trưởng công huyện sớm hoàn tất thủ tục nhập khẩu cho bà Cúc nhanh nhất và cam kết sẽ cấp cho bà một mảnh đất làm nơi thờ tự và sinh sống” - ông Phúc khẳng định.

Bàn về vấn đề bà Cúc sẽ nhập nhẩu về đâu, bởi theo Luật Hộ tịch thì phải có nhà ở? Ông Phúc cho rằng: “Hiện bà Cúc còn có con trai thứ hai cũng đang ở quê nên nhập khẩu về đó cũng rất thuận lợi”.

Mặc dù vậy, phản ánh từ phía gia đình bà Cúc “Nếu chuyển khẩu về thì đương nhiên bà Cúc đã có nơi ở, khi đó liệu việc cấp đất có thành hiện thực”? Dư luận mong chờ “cam kết” của Chủ tịch huyện Hương Sơn sẽ thành hiện thực để chấm dứt tình trạng giải quyết đơn thư kéo dài của gia đình bà Cúc.

Bài và ảnh:

Doanh Chính - Đức Đạo