Toàn cảnh buổi Hội thảo.
Báo Cựu chiến binh Việt Nam đoạt 1 giải Nhì và 1 giải Ba
Ngày 16-5, tại Hà Nội, Ủy Ban Dân tộc, Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển Cộng đồng (IRECO), Nhóm Hành động vì Công lý – Môi trường – Sức khỏe (JEH) phối hợp tổ chức Hội thảo: “Amiang trắng và sức khỏe cộng đồng” và trao giải cuộc thi viết về amiăng.
Việt Nam là một trong 10 nước còn sử dụng amiăng - chất gây ung thư. Amiăng được sử dụng để sản xuất tấm lợp fibroximăng và được xem như một loại chất lợp rẻ, bền nên vẫn tồn tại khá phổ biến ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi.
Từ những năm 1980, amiăng trắng được khẳng định là có hại cho sức khỏe, gây hại chủ yếu qua đường hô hấp. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), amiăng kể cả amiăng trắng, là một trong những chất gây ung thư nghề nghiệp, là nguyên nhân gây ra ung thư phổi, ung thư trung biểu mô, bệnh bụi phổi amiăng, ung thư vòm họng và ung thư buồng trứng. Thế giới mỗi năm có trên 107,000 người chết vì các bệnh ung thư có liên quan đến amiăng.
Trước những hậu quả về sức khỏe, tính mạng do amiăng gây ra cho con người, theo số liệu thống kê của WHO đến tháng 7-2017, 64 nước cấm sử dụng Amiăng toàn bộ hoặc một phần, 56 nước cấm hoàn toàn amiang trong sản xuất và sử dụng (đặc biệt trong đó phải kể đến Brasil và Canada – là hai nước có mỏ amiang lớn đã khai thác trong thời gian dài và xuất khẩu cho nhiều nước trên thế giới). Tuy nhiên, cũng còn có những nước với nhiều lý do chưa hành động như vậy, trong đó có Việt Nam.
Nhằm hạn chế tác hại của amiăng đối với sức khỏe con người, ngày 1-1-2018 Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị quyết số 01/NQ-CP về Nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán Ngân sách Nhà nước năm 2018, trong đó có giao cho Bộ Xây dựng: “Nghiên cứu, xây dựng phát triển vật liệu xây dựng sử dụng cho các công trình ven biển và hải đảo đến năm 2025; xây dựng lộ trình dừng sử dụng amiăng trắng để chấm dứt sản xuất tấm lợp amiăng từ năm 2023”. Theo đó, Bộ Xây dựng đã xây dựng dự thảo Đề án "Lộ trình dừng sử dụng amiăng trắng để chấm dứt sản xuất tấm lợp amiăng từ năm 2023” đã thực hiện theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 7307/VPCP-KGVX ngày 19/09/2014 và công văn số 7232/VPCP-KGVX ngày 11-7-2017.
Cùng với tiến trình này, Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển Cộng đồng đã đề nghị Ủy Ban Dân tộc cùng phối hợp thực hiện các hoạt động tuyên truyền về tác hại của amiăng tới sức khỏe của con người đặc biệt là đồng bào vùng DTTS.
Tại Hội thảo, các báo cáo, tham luận và chia sẻ của đại biểu đã chỉ rõ tác hại của amiăng trắng đối với sức khỏe con người và các bệnh liên quan đến amiăng (đặc biệt vùng DTTS, vùng sâu, vùng xa). Đồng thời, cung cấp thông tin về các giải pháp thay thế, tình hình vận động ngừng sử dụng amiăng trắng ở Việt Nam và trên thế giới. Bên cạnh đó đã nâng cao nhận thức của người dân nhất là đồng bào DTTS về tác hại của amiăng trắng tới sức khỏe, hướng bà con tới việc tìm hiểu các tấm lợp thay thế để giảm thiểu tác hại của amiăng trắng. Khuyến khích các địa phương, doanh nghiệp, mạnh thường quân tham gia hỗ trợ, ủng hộ bà con DTTS có điều kiện tốt hơn để tiếp cận, sử dụng các vật liệu thay thế này.
Cũng tại Hội thảo, Ban tổ chức đã tổng kết cuộc thi viết về amiăng với chủ đề: “Tác hại tiềm ẩn của amiăng và sức khỏe cộng đồng” được phát động từ tháng 8-2018 đến tháng 5-2019. Cuộc thi đã nhận được sự quan tâm của đông đảo các tác giả, phóng viên và nhà báo với nhiều những bài viết xuất sắc. Với 1 giải nhất, 3 Giải Nhì, 4 giải Ba và 3 giải Khuyến khích đã được Ban tổ chức trao cho các tác giả đoạt giải. Báo Cựu chiến binh Việt Nam đoạt 1 giải Nhì và 1 giải Ba.
Vũ Minh