Trong 9 năm kháng chiến, thực dân Pháp dựng lên các bốt hương dũng cùng với chính quyền hội đồng tề, để kiểm soát cai trị nhân dân hầu khắp các thôn làng vùng chúng chiếm đóng. Bốt hương dũng Thiết Trụ đóng ngay ngã ba (ngã tư chợ hiện nay), giữa xã Mễ Sở. Trong bốt có ông Nguyễn Văn Bực làm đồn trưởng, ông Phạm Văn Sót làm đồn phó. Hương quân gồm một trung đội 35 người nông dân làng Thiết Trụ, bị giặc Pháp bắt đi giày tây, mặc đồng phục quần áo vàng, trang bị một súng lục, môt tiểu liên Tuyn, nhiều súng trường, đạn và lựu đạn. Đêm ngủ tập trung thay phiên đổi gác, canh phòng nghiêm ngặt, ngày ăn cơm nhà vẫn ra đồng làm ruộng, khi có lệnh bằng tiếng ốc tù và thổi ba hồi phải chạy nhanh về bốt tập họp.

Bảy giờ sáng hằng ngày, hương dũng cùng với lính Tây đi “ba tui” dò mìn trên mặt đường đê từ bốt Dốc Thiết đến bốt Văn Giang - cửa ngõ phía đông Hà Nội. Một hôm, địch ba tui đến địa phận làng Phù Liệt vấp phải mìn nổ lại bị Việt Minh phục kích bắn chết nhiều tên. Giặc Pháp điên cuồng càn lên trả thù bắn phá giết người rất tàn ác, bắt dân phu chặt hết các bụi tre làng Phù Liệt đem về chẻ nghiêng đan mắt lưới, rào kín xung quanh làng Thiết Trụ, thành một làng tề. Giặc Pháp huấn luyện, trang bị vũ khí cho lực lượng hương dũng nhằm âm mưu: “Dùng người Việt trị người Việt”, nhưng địch không ngờ ta đã khôn khéo cài cắm nhân cốt vào lực lượng hương dũng, để phá âm mưu của chúng.

Lịch sử đấu tranh cách mạng xã Mễ Sở ghi lại: “Trưa ngày 19-2-1949, đồng chí Việt - Bí thư Đảng uỷ huyện Khoái Châu, gọi đồng chí Nguyễn Văn Thanh - Đảng ủy viên - Xã đội trưởng xã Mễ Sở giao nhiệm vụ: Đêm nay, xã Mễ Sở tự tổ chức đánh đồn Thiết Trụ… Xã đội cử đồng chí Nguyễn Văn Hộ và Nguyễn Thị Khay về liên lạc với các “nhân mối” làm nội ứng trong làng Thiết Trụ”.

Đảng viên, quân báo du kích Nguyễn Văn Hộ và đồng chí Nguyễn Thị Khay thuộc Đội du kích Hoàng Ngân, nhận và thực thi nhiệm vụ. Vào một hôm giữa trưa trời nắng, hai người đội nón, vác cuốc, giả người ra đồng, qua chốt quân hương dũng canh gác, về nhà đồng chí Hoàng Văn Duẩn (đảng viên Cộng sản bí mật nằm vùng, sống công khai với chính quyền hội tề); nhà đồng chí Duẩn chỉ cách bốt khoảng 100m. Đồng chí Duẩn mời các “nhân mối” gồm các đồng chí: Nguyễn Văn Quỳ đang làm lý trưởng Hội đồng tề, Nguyễn Văn Bực làm trưởng đồn hương dũng, đều là người của Đảng cài vào làm “nội ứng” trong hội đồng tề của địch (riêng đồng chí Nguyễn Văn Bồng là “nhân mối” của ta được giặc Pháp tín nhiệm phong cho làm quan Tổng ủy chỉ huy quân hương dũng trong quận). Đồng chí Duẩn bảo tôi vào bốt quận “bí mật” mời đồng chí Bồng về ngay cùng bày mưu tính kế thực hiện nhiệm vụ của Đảng uỷ huyện Khoái Châu giao cho là: “Đánh bốt hương dũng Thiết Trụ, thu vũ khí trang bị cho du kích xã Mễ Sở, nhưng vẫn bảo vệ an toàn những “nhân mối” của ta đang hoạt động trong hội đồng tề của địch”.

Ngay chiều hôm ấy, đồng chí Nguyễn Văn Bực chuẩn bị bông băng, tiết canh lợn để thực hiện kế hoạch đã bàn. Đồng chí Bồng và đồng chí Quỳ cho mời các ngài sĩ quan trong bốt quận, bốt Tây cùng các vị có thế lực ở các bốt hương dũng các hội đồng tề các làng lân cận trong vùng địch kiểm soát, đến nhà cụ nhiêu Bế ở trong bốt quận đánh hai bàn tổ tôm, xóc đĩa.

Đúng nửa đêm ngày 19-2-1949, đồng chí Nguyễn Văn Bực - Trưởng đồn hương dũng tập hợp quân ở bốt Thiết Trụ, nghe đồng chí Nguyễn Văn Thanh (về sau có thời gian là Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy - Trưởng ty Nông nghiệp tỉnh Hưng Yên) lúc đó đang làm Xã đội trưởng xã Mễ Sở tuyên truyền giải thích: Mang toàn bộ vũ khí, súng đạn lên đền cây cọ giữa cánh đồng làng Hoàng Trạch nộp cho du kích xã Mễ Sở. Đồng chí Nguyễn Văn Bực ở lại cùng một số đồng chí nòng cốt du kích làng Thiết Trụ ngụy tạo hiện trường xé rào, bôi máu, ném lựu đạn, giật nổ mìn,   bắn hiệu lệnh. Cùng lúc, du kích xã Mễ Sở phục kích sẵn đồng loạt nổ súng bắn vào 4 bốt trên đê cháy rừng rực.

Sáng hôm sau, các cụ ở làng Thiết Tru, khăn áo chỉnh tề lên đồn trình quận. Lính trong đồn quận, bốt Tây vừa ra hiện trường thấy bốt hương dũng bị đốt, các vết rào làng xé phá còn vương dinh máu bên bờ ruộng mía, đám cỏ rậm trên đồng cầu đá có những dấu vết nhiều người nằm, ngồi ngầu nát, nhiều bông băng còn cắt bỏ rơi vãi, có chỗ máu đông thành từng vũng, nhầm cho rằng: Đêm qua hương dũng làng Thiết Trụ bắn Việt Minh bị thương vong nhiều lắm.

Trưa hôm ấy có một tên vốn trước là Việt minh, sau hàng địch, sau khi xem xét hiện trường nghi ngờ Tổng Bồng bày trận giả, đã  lệnh cho quân bắt trói Tổng Bồng mang đi. Nhưng sau đó, được quận trưởng Giáp Ngọc Phúc bảo lãnh, nhận là lúc Việt minh đánh bốt, Tổng Bồng đang ngồi trong bốt quận đánh bạc, nên “ngoại phạm” được thả về ngay. Sau thời gian ấy, đồng chí Bồng còn hứng khẩu sáng tác bài ca dao. Những người sống đương thời ở xã Mễ Sở còn truyền miệng đến ngày nay:

Quận tây chiếm đóng trường dài

Bồng ta mới hoá thành người đầu quân

Bốt hương dũng biến như thần

Súng nổ đùng đoàng khiếp vía lòng dân

Những người hương dũng dân binh

Cùng bao súng đạn nửa đêm không còn

Các cụ sáng xuống trình đồn

Quận đồn mới bắt ông Côn, cụ Dằm

Cả làng ai cũng đăm đăm

Ông Côn bị nhốt, cụ Dằm bị giam

…

Bổ đinh hay bổ cho điền

Trâu bò chín chục dân đinh mười đồng

Ba ngày thu xếp cho xong

Đem lên nộp quận hai ông được về.

Lê Văn Thoắt

Đội nữ du kích Hoàng Ngân huyện Kim Động, Hưng Yên.