Hiện trường Đội K72 đào tìm hài cốt liệt sĩ
Chúng tôi trở lại xã Lộc Thiện, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước từ những ngày giữa tháng 11, với cảm xúc thật đặc biệt khi Đội K72 - Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) thuộc Bộ CHQS tỉnh Bình Phước đang nỗ lực tìm thêm HCLS tại khu vực của Bệnh xá K54, thuộc Đoàn 340, Cục Hậu cần Miền B2, hy sinh tại ấp K54.
Xúc cảm nhân lên khi những đồng đội năm xưa, những người thân liệt sĩ sau hàng chục năm khắc khoải chưa tìm được hài cốt, nay đang dấy lên những tia hy vọng.
Nhận được tin báo của người dân trong quá trình thi công làm đường đã phát hiện dấu hiệu mộ liệt sĩ tại ấp K54, Đội K72 nhanh chóng triển khai lực lượng tìm kiếm từ ngày 5-11 và đến nay đã tìm kiếm được 51 bộ HCLS.
Phần lớn diện tích đào tìm thuộc đất nông trường cao su của Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh, dự kiến những ngày tới, diện tích tìm kiếm sẽ được mở rộng lên đến 10.000m2, phải cắt bỏ khoảng 300 cây cao su.
Thượng tá Nguyễn Ngọc Ánh - Chính trị viên Đội K72, khẳng định quyết tâm: Thời gian tới, đội sẽ tập trung nhân lực, máy móc, thiết bị, nỗ lực cao nhất với mục tiêu đón tất cả các chú, các anh về, không để sót mộ liệt sĩ nào.
Bà Đinh Thị Thùy Linh, ngụ tại tổ 2, ấp 10, xã Lộc Thiện, huyện Lộc Ninh cho biết: Cuối năm 1972, bà tham gia du kích xã Lộc Thiện. Bà và các đồng đội thấy rất nhiều bộ đội đóng quân gần đấy. Do quen biết y sĩ Hùng, khi ấy làm trong bệnh xá này, nên bà có vào ra đơn vị một vài lần. Tuy nhiên, sau vụ bệnh xá bị đánh bom, địa vật thay đổi nhiều, bà không còn biết nơi các liệt sĩ được chôn cất.
Tại hiện trường, Đội K72 tìm thấy các di vật như xương, giày dép, khuy cúc áo, gương… được bọc trong tăng võng bộ đội. Đội đã tìm thấy trong các tăng võng đó có rất nhiều mảnh bom. Xót xa nhất là mộ số 45, các chiến sĩ Đội K72 đã lặng người khi tìm thấy những bộ quần áo dành cho trẻ sơ sinh.
Trung úy Nguyễn Việt Tiến - Phân đội trưởng Phân đội 1, Đội K72 nhận định: “Đó là mộ của một phụ nữ đang chuẩn bị lâm bồn. Người phụ nữ này đang chuẩn bị quần áo cho con mình. Trưa đó, mọi người đang ăn cơm ở Bệnh xá K54 thì bị bom dội xuống. Đồng chí, đồng đội đã tìm những mảnh xương, mảnh vụn và lấy những bộ quần áo chuẩn bị cho em bé chôn theo với mẹ”.
Những ngày qua, có rất nhiều đoàn CCB, thân nhân các liệt sĩ hy sinh tại khu vực huyện Lộc Ninh và cả những người đồng đội khi xưa tại Bệnh xá K54 đã tìm đến, thắp hương trước anh linh các liệt sĩ được quàn tạm tại Nhà văn hóa ấp Măng Cải, xã Lộc Thiện.
Trong lần thị sát hiện trường ngày 10-11 cùng lãnh đạo UBND tỉnh Bình Phước, Thiếu tướng Đỗ Văn Bảnh - Phó chính ủy Quân khu 7, Trưởng ban Chỉ đạo 515 của Quân khu, cho biết: Quân khu chỉ đạo các cơ quan chức năng, đặc biệt là Bộ CHQS tỉnh Bình Phước vàĐội K72 quy hoạch, đào tìm theo các thông tin được xác định, làm sao quy tập hết các liệt sĩ để có thể kết luận địa bàn khu vực ấp K54.
Ngày 27-11, Bộ CHQS tỉnh Bình Phước tổ chức Hội thảo chuyên đề có sự tham gia của các chuyên gia, thân nhân liệt sĩ, CCB, nhân chứng để làm rõ thêm thông tin. Cuộc hội thảo xác định đây là khu vực nghĩa trang Bệnh viện K54 thuộc Đoàn 340, Cục Hậu cần Miền B2.
Sau khi di chuyển về Lộc Ninh đầu năm 1973 thì Bệnh viện K54 trực thuộc Ban quân y, Cục Hậu cần Miền, có nhiệm vụ điều trị cho thương bệnh binh của các cơ quan của Bộ Chỉ huy Miền. Số lượng liệt sĩ được an táng khoảng trên dưới 100 mộ. Trước đây, địa phương đã quy tập vào năm 1978 đối với những ngôi mộ còn bia.
Theo các nhân chứng đã nhiều lần tham gia quy tập mộ liệt sĩ, do Lộc Ninh từ năm 1972 đã là vùng giải phóng nên các liệt sĩ được quy tập đều không có ghi tên và phiên hiệu đơn vị. Tuy nhiên, tên tuổi các liệt sĩ đã được quy tập đồng nhất với danh sách do Cục Chính trị Quân khu 7 cung cấp.
Bài và ảnh:Duy Hiến - Thái Tâm