(Tiếp theo và hết)
Bài 3: Giải pháp đấu tranh, ngăn chặn tư tưởng phê phán quan điểm vươn mình trong kỷ nguyên mới
Khi bước vào kỷ nguyên mới, Việt Nam có những chủ trương đột phá về thể chế, kinh tế, khoa học-công nghệ và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, cùng với những cơ hội, Việt Nam cũng đối mặt với thách thức lớn từ các thế lực thù địch như những thông tin từ các bài trước chúng tôi đã phân tích hết sức nguy hại.
Những tư tưởng phê phán sai trái này thường được ngụy trang dưới vỏ bọc “phản biện” hoặc “dân chủ”, là mũi nhọn sắc bén trong chiến lược “diễn biến hòa bình” chống phá cách mạng Việt Nam. Thế nên, hơn bao giờ hết, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng, củng cố niềm tin xã hội và khơi dậy khát vọng phát triển là nhiệm vụ cấp bách, mang tính sống còn.Dưới đây là các nhóm giải pháp cụ thể để thực hiện nội dung này.
Trước hết, nhóm giải pháp thứ nhất và mang tính xuyên suốt là nâng cao nhận thức thống nhất tư tưởng trong toàn xã hội. Xây dựng sự đồng thuận trong nhận thức của toàn dân và toàn quân về đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Thực hiện giải pháp này cần tăng cường giáo dục tư tưởng cho các đối tượng trong xã hội một cách phù hợp và phủ rộng khắp từ thành thị đến nông thôn, từ trung tâm đến vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và đặc biệt là các khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số hoặc theo tôn giáo.
Nội dung giáo dục cần tập trung vào việc làm rõ những thành tựu nổi bật của Việt Nam trong kỷ nguyên mới, như cải cách thể chế, tăng trưởng kinh tế, phát triển công nghệ 4.0, và vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.Các hình thức giáo dục cần đa dạng. Ở vùng sâu, vùng xa, có thể sử dụng đội ngũ cán bộ tuyên truyền lưu động, kết hợp với các phương tiện truyền thông trực quan như loa phát thanh, biểu ngữ, hoặc video ngắn để vượt qua rào cản ngôn ngữ và trình độ.
Nội dung giáo dục cũng cần tập trung vào nâng cao cảnh giác. Để người dân không bị cuốn vào các luận điệu xuyên tạc, cần giúp họ nhận diện bản chất nham hiểm của các thế lực thù địch. Những đối tượng này thường lợi dụng các vấn đề nhạy cảm, như tự do ngôn luận, quyền dân chủ, hoặc những hạn chế trong quản lý nhà nước, để gieo rắc hoài nghi, kích động chia rẽ. Do đó, cần làm rõ các thủ đoạn, như: Sử dụng mạng xã hội để lan truyền tin giả, dựng chuyện về “đàn áp dân chủ”, hoặc bóp méo các chính sách đổi mới để tạo cảm giác bất mãn. Ở các khu vực nhạy cảm như Tây Nguyên hay Tây Nam Bộ, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số, cần tuyên truyền bằng ngôn ngữ địa phương, kết hợp với các trưởng bản, người có uy tín, để giải thích rõ ràng, tránh hiểu lầm.
uá trình giáo dục, tuyên truyền cần làm rõ trách nhiệm của mỗi cá nhân, tổ chức, từ cán bộ, đảng viên đến người dân trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng. Cán bộ cần gương mẫu, sống đúng với lý tưởng cách mạng, tránh để sơ hở bị kẻ thù lợi dụng. Người dân cần được khuyến khích tham gia phản biện tích cực, báo cáo các thông tin sai lệch, và lan tỏa giá trị tốt đẹp. Các tổ chức chính trị - xã hội, như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, cần tổ chức các phong trào thi đua, như “Người dân nói không với tin giả”, để tạo sức lan tỏa.
Nhóm giải pháp thứ hai là chủ động phản bác trên không gian mạng xây dựng đội ngũ phản ứng nhanh ứng dụng khoa học công nghệ, lựa chọn hạt nhân và tổ chức các nội dung thông tin sinh động, hấp dẫn, phù hợp tâm lý, sở thích, sở trường của các đối tượng trong xã hội.
Trong kỷ nguyên số, không gian mạng là chiến trường chính của các luận điệu xuyên tạc. Do dó, cần thành lập một lực lượng chuyên trách, gồm các chuyên gia truyền thông, an ninh mạng, nhà báo, và những người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội (KOLs, influencers). Đội ngũ này cần được đào tạo bài bản về kỹ năng phân tích thông tin, phản biện logic, và sử dụng các nền tảng như TikTok, Zalo, YouTube để tiếp cận công chúng, đặc biệt là giới trẻ.
Muốn đội ngũ này phát huy hiệu quả cần tập huấn, bồi dưỡng sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giám sát liên tục các nền tảng mạng xã hội, phân tích dữ liệu lớn (big data) và nhận diện các bài đăng có dấu hiệu xuyên tạc. AI có thể phát hiện các từ khóa nhạy cảm, như “đàn áp dân chủ” hoặc “tham nhũng lãnh đạo”, và cảnh báo ngay lập tức.Ngoài ra, cần ứng dụng công nghệ blockchain để đảm bảo tính xác thực của thông tin chính thống, tránh bị giả mạo.
Cần tổ chức sản xuất nội dung phản bác chất lượng cao, hiện đại, hấp dẫn và dễ tiếp cận. Các bài viết, video, podcast, hoặc infographic cần ngắn gọn, dựa trên dữ liệu xác thực, và sử dụng ngôn ngữ gần gũi.Nội dung tuyên truyền cần được thiết kế riêng cho từng đối tượng: Giới trẻ thích video vui nhộn, người lớn tuổi cần bài viết dễ đọc, vùng dân tộc thiểu số cần nội dung song ngữ. Thông điệp phải tránh khô khan, thay vào đó là sự thuyết phục bằng câu chuyện thực tế và cảm xúc chân thật. Nên tổ chức các buổi livestream, tọa đàm trực tuyến, hoặc diễn đàn mở để giải đáp thắc mắc của người dân về các chính sách mới hoặc vấn đề nhạy cảm.
Nhóm giải pháp thứ ba đó là phát huy sức mạnh tổng hợp của báo chí, văn hóa, và trí thức để định hướng, dẫn dắt dư luận.
Đảng, nhà nước cần sử dụng báo chí chính thống đi tiên phong trong việc phát hiện và xử lý các vấn đề dễ bị thế lực thù địch lợi dụng. Chủ động đưa tin về các thành tựu, phân tích sâu sắc các chính sách và dự báo những rủi ro truyền thông. Ví dụ, trước khi một dự án lớn như đường cao tốc Bắc - Nam bị xuyên tạc là “thất thoát ngân sách”, báo chí có thể đăng bài phân tích về lợi ích kinh tế dài hạn của dự án.
Để thu hút độc giả trẻ, báo chí cần đổi mới cách, sử dụng video ngắn, đồ họa động, hoặc kể chuyện (storytelling). Tổ chức các bài điều tra chuyên sâu phanh phui một mạng lưới tung tin giả, sẽ giúp báo chí lấy lại uy tín trước sự lấn át của mạng xã hội. Đồng thời, báo chí cần phối hợp với các nền tảng như Google, Facebook để ưu tiên hiển thị nội dung chính thống.
Bên cạnh đó, cần sử dụng các giá trị văn hóa dân tộc để khơi dậy khát vọng cống hiến và vươn lên. Khuyến khích sản xuất tác phẩm điện ảnh, âm nhạc, văn học khắc họa hình ảnh đất nước đổi mới, con người Việt Nam sáng tạo, và tinh thần phụng sự Tổ quốc. Khuyến khích tổ chức các cuộc thi sáng tác truyện ngắn, nhạc, hoặc làm phim ngắn với chủ đề “Khát vọng vươn mình”. Các tác phẩm xuất sắc nên được phổ biến rộng rãi qua rạp chiếu phim, truyền hình và mạng xã hội. Ngoài ra, việc xây dựng các biểu tượng văn hóa, như tượng đài hoặc bảo tàng về đổi mới sáng tạo, sẽ tạo dấu ấn lâu dài trong lòng người dân.
Nhà nước cần có chính sách động viên, khuyến khích đội ngũ trí thức, nhà khoa học, nhà giáo, đến chuyên gia kinh tế… tham gia tích cực vào mặt trận tư tưởng. Họ có thể viết bài, tham gia diễn đàn, hoặc sản xuất nội dung trên mạng xã hội để phản bác luận điệu sai trái bằng lập luận sắc bén, dựa trên khoa học.Cần bồi dưỡng thế hệ trí thức trẻ, có lý tưởng cách mạng và trách nhiệm xã hội, để họ trở thành lực lượng nòng cốt trong việc định hình tầm nhìn phát triển. Các trường đại học nên tổ chức các khóa học về phản biện xã hội, kỹ năng truyền thông, và tư tưởng chính trị, giúp sinh viên sẵn sàng đối mặt với các thách thức tư tưởng trong kỷ nguyên số.
Nhóm giải pháp thứ tư mà chúng tôi đề xuất là phát huy vai trò của quân đội trong đấu tranh tư tưởng và định hướng phát triển. Quân đội cần đi đầu trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng thông qua các nội dung:
Duy trì thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân với trọng tâm là giữ vững “thế trận lòng dân”, nắm bắt sớm các dấu hiệu chống phá. Quân đội phối hợp chặt chẽ hơn với công an và chính quyền địa phương để giải quyết nhanh các vụ việc phức tạp, bảo đảm không để hình thành các điểm nóng lớn trên nền cơ chế phối hợp rõ ràng, với các quy định về chia sẻ thông tin, phân loại đối tượng, và xử lý tình huống. Các đoàn kinh tế - quốc phòng cần tích cực hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội ở các vùng chiến lược như Tây Nguyên, Tây Nam Bộ. Quá trình thực hiện cần tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật và kỷ luật quân đội, tránh tạo cớ cho thế lực thù địch xuyên tạc.
Các Ban Chỉ đạo 35 và lực lượng chuyên trách của các đơn vị trong quân đội nên xây dựng đội ngũ chuyên gia đấu tranh trên không gian mạng, được đào tạo về lý luận chính trị, kỹ năng sử dụng mạng xã hội và phản biện logic. Họ cần được bồi dưỡng đề thành thạo các nền tảng như TikTok, Telegram để lan tỏa thông điệp tích cực và bác bỏ tin giả.Ví dụ, khi có tin đồn về “quân đội đàn áp dân chúng” ở một địa phương, lực lượng chuyên trách có thể nhanh chóng đăng video thực tế, cho thấy quân đội hỗ trợ người dân trong lũ lụt, kèm bằng chứng cụ thể.
Nhóm giải pháp thứ năm là tạo môi trường thuận lợi cho đấu tranh tư tưởng. Để thực hiện nội dung của nhóm giải pháp này cần xây dựng hành lang pháp lý và tài chính, khuyến khích văn hóa đối thoại, tăng cường cộng hưởng truyền thông.
Thực tế cho thấy, để báo chí, văn nghệ sĩ, và trí thức yên tâm tham gia đấu tranh tư tưởng, cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể. Ví dụ, xây dựng quỹ tài trợ cho các dự án truyền thông chính thống, như sản xuất phim tài liệu về thành tựu đất nước. Cần có cơ chế thưởng phạt để kích hoạt tinh thần làm việc công tâm, trách nhiệm của các nhà báo. Các cơ quan chức năng cũng cần phối hợp với các nền tảng mạng xã hội quốc tế để gỡ bỏ nội dung độc hại nhanh chóng.
Trong kỷ nguyên mới, khi Việt Nam đang nỗ lực vươn lên trở thành quốc gia thịnh vượng, việc đấu tranh và ngăn chặn các tư tưởng phê phán sai trái là nhiệm vụ cấp bách. Các giải pháp từ nâng cao nhận thức, phản bác trên mạng, phát huy sức mạnh báo chí và văn hóa, đến vai trò tiên phong của quân đội và xây dựng môi trường thuận lợi cần được triển khai đồng bộ, lâu dài. Chỉ khi toàn dân, toàn quân đoàn kết, cảnh giác, và chủ động, chúng ta mới có thể bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, củng cố niềm tin, và khơi dậy khát vọng phát triển, đưa Việt Nam tiến xa trên con đường thịnh vượng và bền vững./.
Trần Văn Thái - Trần Ngọc Thái
( Cục Xe máy - Vận tải, Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật)