Không hiếm những em gái mới 16, 17 tuổi đã lấy chồng, sinh con.
Tại bản K-Ai, Hồ Thị Lạng lấy chồng khi chưa đầy 16 tuổi, còn chồng Lạng cũng chỉ mới 17. Cả hai đều nghỉ học sớm, theo bố mẹ lên rừng làm rẫy, thích nhau nên về ở chung, thế là thành vợ chồng.

Cạnh nhà của Lạng là hộ gia đình Hồ Lập mới 18 tuổi và Hồ Thị Chui, chưa đầy 17 nhưng vừa sinh con, cả hai đều không học hết lớp 9. “Chồng đi làm rẫy, đi làm thuê kiếm tiền, em ở nhà chăm con, cũng vất vả lắm. Bọn em không đi đăng ký vì xã nói chưa đủ tuổi. Ở đây cứ bố mẹ, gia đình đồng ý là mổ lợn mời làng đến ăn cưới được rồi” - Hồ Thị Chui nói.
Hồ Thị Chui lấy chồng, sinh con khi mới 16 tuổi.

Theo thống kê của UBND xã Dân Hóa, từ năm 2015 đến nay, tại địa phương này có gần 20 trường hợp kết hôn khi chưa đủ tuổi. Đa số các cặp vợ chồng này chỉ mới 15 đến 17 tuổi, nghỉ học sớm, nhận thức về hôn nhân, gia đình còn rất hạn chế, chưa có nhiều kiến thức làm cha làm mẹ. Cái khó của chính quyền là người dân chẳng cần đợi xã cấp giấy chứng nhận kết hôn, chỉ cần sự đồng ý của những người đứng đầu trong dòng họ hoặc của cha mẹ hai bên là gia đình mổ heo, làm cỗ mời dân làng đến ăn cưới, mời cả cán bộ xã.

“Mỗi lần biết chuyện, chính quyền đều đến thuyết phục, vận động nhưng các em cứ ưng là về ở với nhau. Nhiều lúc mình đến tuyên truyền, giải thích, gia đình họ nghe thì nghe đấy mà vẫn cứ làm sai” - ông Đoàn Phúc Hạnh, Chủ tịch UBND xã Dân Hóa cho hay.

Hậu quả là những đôi vợ chồng này đều khó khăn về kinh tế. Đến với Dân Hóa, không khó để bắt gặp hình ảnh những em gái gầy gò, xanh xao địu theo đứa con ốm yếu. Mặt khác, cũng vì đời sống kinh tế của bà con còn nhiều khó khăn nên trình độ dân trí và ý thức pháp luật còn hạn chế. “Phạt thì đồng bào nghèo không có tiền, chỉ còn cách nhắc nhở, tuyên truyền mỗi ngày, mỗi tháng để bà con nhận thức dần chứ cũng chưa thể giải quyết dứt điểm ngày một ngày hai được” - ông Cao Xuân Xiêm, Trưởng bản K-Ai chia sẻ.

Được biết, những năm qua, chính quyền xã Dân Hóa và Bộ đội Biên phòng đã rất nỗ lực trong việc phát hiện, ngăn chặn nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Phối hợp với nhà trường để các em đến lớp, hoàn thành chương trình phổ thông trước khi lập gia đình để sớm đẩy lùi nạn tảo hôn. Thế nhưng vì nhận thức hạn chế của đồng bào, công tác này đến nay vẫn còn gặp muôn vàn gian nan.

Đặng Thành