Vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ là những loại phương tiện đặc biệt, có liên quan trực tiếp đến bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Tuy nhiên việc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ rất phức tạp, liên quan đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đặc biệt là liên quan trực tiếp đến bảo vệ sức khỏe, tính mạng, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Thực tiễn công tác đấu tranh phòng chống tội phạm thời gian qua diễn ra hết sức phức tạp, các đối tượng đã sử dụng các loại vũ khí tấn công lại lực lượng thi hành công vụ, Trong khi đó số lượng súng săn, súng tự chế, súng hơi của đồng bào dân tộc còn nhiều, đất nước lại trải qua thời gian dài chiến tranh ác liệt, số vũ khí, bom, đạn trong lòng đất vẫn còn khá nhiều chưa có điều kiện xử lý và rà phá hết. Do đó, việc xây dựng Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ là vấn đề hết sức cần thiết.

Pháp lệnh gồm 6 chương, 38 điều với nội dung cơ bản quy định: Về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng; về giải thích từ ngữ; về các hành vi bị nghiêm cấm: Theo quy định tại Điều 5 thì có 12 nhóm hành vi bị nghiêm cấm, đó là: chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán, nhập khẩu, xuất khẩu trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; nghiệm cấm lạm dụng việc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ để xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức; nghiêm cấm cho, tặng, gửi, mượn, thuê, cho thuê, cầm cố, thế chấp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, mang vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ vào, ra khỏi lãnh thổ Việt Nam trái phép; nghiêm cấm đào bới, tìm kiếm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ khi chưa được phép của cơ quan có thẩm quyền; về giao nộp, tiếp nhận và xử lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; về quy định nổ súng; về nghiên cứu sản xuất, kinh doanh vật liệu nổ; về vận chuyển vật liệu nổ công nghiệp; cuối cùng là quản lý Nhà nước về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.

Pháp lệnh có hiệu lực từ ngày 1-1-2012.

Tô Kiều Thẩm