Sau 7 năm, 64 hộ dân Chung cư TX05 vẫn chưa được cấp GCN.

64 hộ dân tại Chung cư TX05 (đường Ngụy Như Kom Tum, phường Nhân Chính quận Thanh Xuân, T.P Hà Nội) đều là những cựu cán bộ công tác tại Ban Cơ yếu Chính phủ. Trong số họ, có nhiều người là đảng viên hơn 50 năm tuổi Đảng, thế nhưng khi về già, tuổi cao, sức yếu lại phải vất vả nhọc nhằn đi khiếu kiện Sở TNMT T.P Hà Nội vì cơ quan này tắc trách hơn 7 năm không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở...

Nhiều cựu cán bộ, đảng viên bức xúc!

CCB Trần Kim Rung (sinh năm 1952) chia sẻ với Báo CCB Việt Nam rằng: Sau nhiều năm phấn đấu khi công tác tại Ban Cơ yếu Chính phủ (một cơ quan thuộc Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu) chúng tôi mới được duyệt mua một căn nhà theo chính sách của cơ quan. Nhà xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng đã hơn 10 năm nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (gọi tắt là GCN). Quá bức xúc nên là một đảng viên, tôi cùng nhiều cựu cán bộ khác phải nộp đơn tố cáo Văn phòng Đăng ký đất đai T.P Hà Nội và Sở TNMT T.P Hà Nội.

Theo CCB Rung và nhiều CCB sinh sống tại Chung cư TX05 trình bày: Khu đất xây dựng Chung cư TX05 tại số 43 Ngụy Như Kom Tum, phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân nằm trong khu đất có diện tích 2.000m2, đã được UBND thành phố có Quyết định 6454/QĐ-UB ngày 18-12-1993 cho phép Ban Cơ yếu của Chính phủ được chuyển đổi mục đích sử dụng 2.000 m2 sang đất xây dựng nhà ở 5 tầng, diện tích trên nằm trong tổng số diện tích 12.000 m2 đất được UBND thành phố giao quyền sử dụng đất tại Giấy phép số 817/UB ngày 1-4-1985 của thành phố. Trên khu đất đã có 3 tòa chung cư được xây dựng, thì tòa chung cư khác đã được cấp GCN và không thu tiền sử dụng đất. Bản thân các cư dân ở Chung cư TX05 sau khi nộp hồ sơ, không nhận được bất cứ thông báo nào về thu tiền sử dụng đất, cũng như không được hướng dẫn để được cấp GCN. Các văn bản nội bộ (phô tô gửi cho người dân) của Sở TNMT cho rằng, các hộ ở Chung cư TX05, phải nộp tiền sử dụng đất.

Cụ thể, tại Văn bản số 1807/STNMT-CCQLĐĐ ngày 13-3-2019 Sở TNMT đề xuất gửi UBND thành phố như sau: “Về giá đất tính thu tiền sử dụng đất: Thời điểm, chính sách áp dụng để xác định tiền sử dụng đất của Dự án;

- Thời điểm: Căn cứ hướng dẫn của Bộ Tài chính tại văn bản số 5543/BTC-QLCS ngày 14-5-2018; Thời điểm xác định tiền sử dụng đất ngày 1-1-2005;

- Chính sách xác định: Căn cứ Khoản 2, Mục I, Phần B “Quy định cụ thể” tại Thông tư số 117/2004/TT-BTC ngày 7-12-2004 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 198/2004 ngày 3-12-2004 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất;

- Giá đất làm cơ sở xác định thu tiền sử dụng đất:…. 9.100.000 đồng/1m2.

- Diện tích đất thu tiền sử dụng đất: 401m2”.

Tuy nhiên, theo người dân, đây có lẽ là “tham vấn bất thường” vì trái pháp luật dẫn đến vụ việc của người dân nhiều năm liền bế tắc về hướng giải quyết.

Đùn đẩy không cấp giấy

Từ năm 2017, người dân Chung cư TX05 nộp hồ sơ đề nghị cấp GCN cho các căn hộ của họ, thế nhưng sau nhiều năm các hộ dân vẫn chưa được cấp. Quá bức xúc trước việc chậm trễ cấp GCN, các hộ dân Chung cư TX05 đồng loạt gửi đơn phản ánh, kiến nghị tới các ban ngành, UBND T.P Hà Nội. Thành phố đã ra rất nhiều văn bản chỉ đạo thúc giục giải quyết triệt để vụ việc, thế nhưng Sở TNMT Hà Nội vẫn không giải quyết.

Tháng 5-2024, khi người dân có đơn thư, tại Thông báo kết luận giải quyết đơn tố cáo số 779, ngày 2-8-2024, Sở TNMT lại “đổ lỗi” cho người dân. Cụ thể, Thông báo nêu: …“Tuy nhiên việc cấp giấy chứng nhận cho các hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện hoàn thành nghĩa vụ tài chính (tiền sử dụng đất) đối với Nhà nước theo quy định nhưng đến nay Xí nghiệp 951 (M951) Ban Cơ yếu Chính phủ và các hộ gia đình cá nhân chưa thực hiện”.

Theo CCB Rung và CCB Phạm Văn Phúc, thì đây là “cách nói vô trách nhiệm” của một số cán bộ TNMT Hà Nội. Bởi lẽ, tại Khoản 4 Điều 10 Thông tư liên tịch số 88/2016/TTLT-BTC-BTNMT ngày 22-6-2016 quy định về hồ sơ và trình tự thủ tục tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai của người sử dụng đất quy định rõ trách nhiệm của Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở TNMT, các cơ quan thuế mới là cơ quan có trách nhiệm xác định tiền sử dụng đất.

“Là người dân, chúng tôi chưa bao giờ nhận được bất cứ thông báo thu tiền sử dụng đất nào. Không thông báo cho chúng tôi thì chúng tôi thu nộp kiểu gì? Không có thông báo thì chúng tôi không thể chấp hành nhưng Sở TNMT lại đổ lỗi tại chúng tôi nên không được cấp GCN, khiến chúng tôi bức xúc” - các cư dân Chung cư TX05 bức xúc cho hay.

Quyết định cấp đất ở từ năm 1993, thu tiền sử dụng đất thế nào?

Theo chuyên gia pháp lý, Chung cư TX05 được xây dựng trên lô đất chuyển đổi mục đích theo Quyết định số 6454/QĐ-UB ngày 18-12-1993 của UBND T.P Hà Nội. Bởi vậy, thời điểm tính tiền sử dụng đất phải là thời gian ban hành quyết định là theo Luật Đất đai 1993 (không phải là thời gian thực hiện dự án hay xin cấp phép dự án, thay đổi quy mô dự án). Việc thực hiện nghĩa vụ tài chính được thực hiện từ thời điểm được phép chuyển mục đích sử dụng đất - tức là từ thời điểm ngày 18-12-1993. Căn cứ thực hiện là phải theo Luật Đất đai 1993 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Cụ thể, Điều 22 Luật Đất đất đai 1993 quy định như sau:“Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản và làm muối không phải trả tiền sử dụng đất; nếu được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích khác thì phải trả tiền sử dụng đất, trừ các trường hợp được miễn, giảm theo quy định của Chính phủ”.

Về các trường hợp được miễn giảm, hướng dẫn cụ thể điều này tại Nghị định số 04/2000/NĐ-CP ngày 11-2-2000 về thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Đất đai 1993 (gọi tắt là Nghị định 04 năm 2000). Điều 10 quy định về các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

1. Người sử dụng đất được miễn tiền sử dụng đất trong các trường hợp sau đây: a) Sử dụng đất để xây dựng nhà tình nghĩa; b) Sử dụng đất để xây nhà ở chung cư cao tầng để bán hoặc cho thuê; xây dựng ký túc xá;

Như vậy, trường hợp Chung cư TX05 thuộc điểm b Khoản 1 Điều 10 của Nghị định 04 năm 2000 là trường hợp xây nhà chung cư cao tầng để bán hoặc cho thuê. Tại thời điểm Luật Đất đai 1993, Đảng và Nhà nước ta có chủ trương xây dựng những khu chung cư hiện đại nên việc xây dựng như vậy được ưu tiên miễn tiền sử dụng đất. Người dân sử dụng đất thuộc trường hợp phải thu tiền sử dụng đất nhưng được miễn.

Tại điều 4 của Nghị định 89-CP ngày 17-8-1994 của Chính phủ hướng dẫn, qui định về việc thu tiền sử dụng đất và lệ phí địa chính ghi rõ: “Căn cứ tính mức thu tiền sử dụng đất là diện tích đất (m2) được giao hoặc được phép chuyển mục đích sử dụng, giá đất 9đ/m2 tại thời điểm thu tiền sử dụng đất và tỷ lệ được miễn hoặc giảm theo pháp luật”. Trường hợp sử dụng đất của Chung cư TX05 là trường hợp được miễn theo Luật Đất đai 1993 và các văn bản hướng dẫn thi hành chứ không phải trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai như văn bản nhận định của Sở TNMT Hà Nội.      

Ngoài quy định pháp luật được miễn tiền sử dụng đất thì trên thực tế Ban Cơ yếu Chính phủ đã liên tục đề nghị vận dụng miễn tiền sử dụng đất. Các đơn nguyên chung cư khác (cùng trong thửa đất được chuyển đổi) đã được Sở TNMT cấp GCN mà không phải nộp tiền sử dụng đất. Người dân tại Chung cư TX05 sử dụng đất trong cùng 01 Quyết định thì cũng cần được hưởng như vậy!

Được biết, sau khi Sở TNMT Hà Nội có thông báo kết luận giải quyết tố cáo, các hộ dân Chung cư TX05 không nhất trí với nội dung của kết luận, vì thông báo giải quyết tố cáo đổ lỗi cho người dân, nhiều nội dung chưa giải quyết nên người dân tiếp tục làm đơn tố cáo Văn phòng Đăng ký đất đai T.P Hà Nội tới Chủ tịch UBND Thành phố. Ngoài ra, cư dân Chung cư TX05 cũng có đơn tố cáo Sở TNMT T.P Hà Nội và đã được Chủ tịch thành phố thụ lý. “Mong mỏi của dân, là khi giải quyết phần kiến nghị phải nêu rõ cách thức để hướng dẫn người dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở chứ không phải “đổ lỗi” cho cư dân… ” - đại diện các hộ dân chia sẻ.

Thành phố chỉ đạo giải quyết dứt điểm nhiều lần, Sở TNMT… phớt lờ!
Đối với vụ việc của các hộ dân ở Chung cư TX05, UBND T.P Hà Nội có nhiều văn bản yêu cầu kiểm tra, xem xét đơn của ông Phạm Văn Phúc ở Chung cư TX05. Ví như Văn bản 5844/VP-TNMT ngày 20-6-2022, UBND thành phố giao Sở TNMT chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ để thống nhất kiến nghị, xử lý, giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án nêu trên, báo cáo UBND thành phố trước ngày 30-6-2022. Tiếp đó, ngày 5-5-2023, UBND thành phố có Văn bản 4841/VP-TNMT và ngày 15-1-2024, có Văn bản 648 với nội dung giao Sở TNMT thực hiện nhiệm vụ giao tại Văn bản 5844/VPTNMT ngày 20-6-2022… Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm vụ việc cũng như kiến nghị, đề nghị của người dân, mà trong vụ việc này Sở TNMT Hà Nội  còn… đổ lỗi cho người dân. Vì vậy, cần thiết phải làm rõ trách nhiệm của Sở TNMT T.P Hà Nội đối với vụ việc này.

Tư Hoành