Chính là ở đây, xã Đa Mai bên kia sông Thương. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đa Mai có hàng chục mẹ chiến sĩ đã ngày đêm nấu nước, mang lá ngụy trang, vá quần áo, có mẹ già yếu chỉ ngồi quạt cho thương binh, bộ đội các trận địa pháo phòng không bảo vệ cầu và ga Bắc Giang, nay chỉ còn sống có một cụ, đã 94 tuổi rồi. Truyền thống đánh giặc giữ nước ở đây đã có từ ngàn xưa. Năm 1999 Bắc Giang được tuyên dương Đơn vị anh hùng LLVTND, sau đó nâng cấp lên thành phố, đô thị loại 3 với 11 phường, xã nằm trải dài hai bên bờ sông Thương. Lực lượng vũ trang thành phố luôn phát huy truyền thống, nhiều năm đảng bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ, đơn vị đạt quyết thắng; là một trong những địa phương dẫn đầu của tỉnh Bắc Giang về huấn luyện dân quân tự vệ. Trung tá Lê Văn Đại, Chính trị viên phó mỉm cười bật mí:
- Cái chính là chúng tôi chú trọng làm tốt từ khâu chuẩn bị; như lựa chọn cán bộ đi tập huấn, tiếp xúc tài liệu, soạn thảo giáo án, tổ chức bình giảng để bổ sung, thống nhất chung, đến mở hội thi mô hình học cụ và các sáng kiến của cán bộ, giáo viên, kiện toàn hệ thống sổ sách, biểu mẫu ghi chép, thống kê… tổ chức huấn luyện điểm để rút kinh nghiệm chung. Làm tốt công tác chuẩn bị là chắc thắng 50% anh ạ.
Trung tá Đỗ Thành Bắc nói bằng giọng nhỏ nhẹ: Thành phố có 106 đầu mối với trên 2.000 cán bộ chiến sĩ dân quân tự vệ (kể cả 9 tiểu đội tự vệ vừa thành lập), chiếm tỷ lệ 1,84% dân số, như vậy tổ dân phố, thôn xóm nào cũng có tổ đội trưởng, thôn đội trưởng dân quân. Năm nay, nhiệm vụ huấn luyện yêu cầu cao hơn nhưng thành phố vẫn bảo đảm đúng, đủ nội dung, thời gian theo kế hoạch. Trong 100% đơn vị được huấn luyện, có trên 50% đơn vị đạt giỏi, gần 50% số đơn vị khá, rất ít đầu mối đạt yêu cầu. Quân số huấn luyện đạt 98%, trong đó có gần 50,2% đạt giỏi, gần 40% đạt khá, còn lại là đạt yêu cầu. Tham gia hội thi, hội thao giành nhiều thành tích cao như; Kiểm tra bắn đạn thật bài 1 cho dân quân năm thứ 2, dân quân cơ động đạt đơn vị khá, Hội thi sáng kiến cải tiến mô hình học cụ xếp thứ 3 toàn tỉnh, Hội thao tự vệ pháo phòng không 37 ly khu vực phía bắc do tự vệ Công ty TNHH một thành viên Đạm và Hoá chất Hà Bắc đảm nhiệm đoạt giải nhất. Kiểm tra bắn đạn nổ nhiều lần cối 60 ly và 82 ly của tự vệ Công ty xăng dầu Bắc Sơn, Công ty Đạm và Hóa chất Hà Bắc đạt loại giỏi. Quân khu 1 kiểm tra bắn đạn thật dân quân xã Xương Giang đạt đơn vị giỏi.
Không những huấn luyện giỏi, dân quân tự vệ thành phố Bắc Giang còn trú trọng xây dựng khu vực phòng thủ, bảo vệ địa bàn an toàn, huy động gần 16.000 lượt cán bộ chiến sở trực tuần tra canh gác trong những ngày cao điểm, trên 500 lượt người tham gia cưỡng chế, tháo dỡ mái che, mái vẩy, giải toả lấn chiếm hơn 7km hành lang chân đê, gần 9km đường bộ, đường sắt bảo đảm an toàn giao thông, có gần 4.300 lượt người kết hợp công tác dân vận với nạo vét 8km cống rãnh, mương tiêu, giữ gìn vệ sinh môi trường và phục vụ sản xuất.
Chúng tôi đi lên cầu Đa Mai, một cây cầu hiện đại vừa đưa vào sử dụng. Ngắm nhìn dòng sông Thương trong xanh lấp lánh trong nắng chiều, từng đoàn thuyền, ca nô nối đuôi nhau vào bến. Hai bên bờ là những dãy nhà cao tầng như đang vươn lên trời cao. Khu công nghiệp phân đạm Hà Bắc bên này, bên kia là khu công nghiệp Xương Giang, rồi khu trồng hoa Hoàng Văn Thụ, khu chuyên rau Dĩnh Kế, khu nuôi trồng thuỷ sản… Thành phố Bắc Giang đang thay da đổi thịt từng ngày, đang đi tới mạnh giàu cùng với khối óc, bàn tay của những người chiến sĩ mang sao vuông.
Bài và ảnh: Tô Kiều Thẩm